Vitaliteit op de werkvloer? Dat zit zo

Elke ondernemer wil energieke en gemotiveerde werknemers. Alleen hoe wakker je de levenslust in je werknemers aan? En hoe hou je ze over langere tijd gemotiveerd? In dit artikel staat vitaliteit op de werkvloer centraal.

Wat is vitaliteit op de werkvloer?

Vitaliteit komt van het Latijnse woord 'vitae' en betekent letterlijk levenskracht. Het gaat hierbij om de hoeveelheid levensenergie die iemand ervaart. Naar de werkvloer vertaalt zich dit in werknemers die energiek, betrokken en geïnspireerd zijn. En die graag een extra stap voor het bedrijf zetten.

Vitale mensen dragen zo bij aan een gezonde organisatie. Daarom staat vitaliteit op de werkvloer vaak hoog op de agenda.

Waarom dit zo belangrijk is

Tegenwoordig voelen veel werknemers de druk om te presteren en om steeds productiever te werken. Een medewerker die lekker in z’n vel zit, heeft meer energie om het werk goed te doen. En zal een positieve invloed hebben op andere collega’s.

Zo leidt vitaliteit op de werkvloer tot hogere productiviteit en minder ziekteverzuim. Ook ervaren vitale werknemers meer werkgeluk. Een hoge vitaliteit voorkomt bovendien fysieke en mentale klachten. Niet vitale medewerkers hebben een grotere kans op een burn-out.

Vitaliteit bestaat uit drie elementen

1. Lichamelijke gezondheid voor energie om taken aan te nemen
2. Mentaal welbevinden voor veerkracht om uitdagingen te overwinnen
3. Motivatie voor het bereiken van persoonlijke doelen

Vitaliteit verbeteren op de werkvloer

Een gezonde leefstijl is belangrijk voor vitale medewerkers. Denk aan voldoende bewegen, ontspanning, slaap en gezond eten. Daarnaast zijn plezier en een goede werk-privébalans van belang. Als werkgever kun je een belangrijke rol spelen in de vitaliteit van je medewerkers. Maar let op: leidinggevenden kunnen fitte werknemers niet afdwingen.

Ga in gesprek met je werknemers

Wat je als werkgever wél kunt doen: vitaliteit stimuleren en de mentale weerbaarheid verhogen. Zorg dat het vast een onderwerp van gesprek is. Leer je personeel over de voordelen van mentale fitheid en een goede fysieke gesteldheid. En geef samen met andere collega's en leidinggevenden het goede voorbeeld, zodat andere medewerkers ook vitaal willen zijn. Met voorlichting, coaching of het aanbieden van een vitaliteitsprogramma laat je zien dat je het thema serieus neemt en wilt stimuleren.

Verbeter vitaliteit op de werkvloer

Staat het onderwerp vitaliteit in jouw bedrijf nog in de kinderschoenen? Kijk of je de volgende drie thema’s kunt verbeteren. We hebben enkele praktische tips op een rij gezet:

1. Stimuleer gezond eten en drinken. Dit doe je door gezonde keuzes makkelijk te maken. Denk aan gratis thee, koffie, gekoeld water en fruit. En gezonde en betaalbare lunchopties in het bedrijfsrestaurant. Bijvoorbeeld huisgemaakte soepen, salades en eiwitrijke maaltijden.
   
2. Creëer momentjes voor ontspanning. Tegenwoordig is het kantoor meer een ontmoetingsplek dan een individuele werkplek. Zorg dat je werknemers daar ook samen kunnen ontspannen. Bijvoorbeeld met meditaties, een spelcomputer of een plek waar je samen kunt borrelen en bijkletsen.
   
3. Bevorder voldoende beweging. De inrichting van het kantoor kan hier enorm mee helpen. Denk aan bureaus waaraan je zittend én staand kunt werken. Of een tafeltennistafel in de gang. Ook een fiets van de zaak stimuleert om meer te bewegen. En organiseer sportieve activiteiten, zoals een kilometer-challenge met het team.

Pak uit met een vitaliteitsplan

Wil je serieus werk maken van vitaliteit en duurzame inzetbaarheid van je werknemers? Het gaat erom dat je dan je ambities vastlegt in een vitaliteitsplan. In een vitaliteitsplan of vitaliteitsbeleid beschrijf je jouw visie op vitaliteit. Dat geeft jou en je medewerkers houvast en richting om je doelen te bereiken.

Een goed vitaliteitsplan bestaat uit langetermijndoelen voor verzuim en vitaliteit. Met meetbare verbeterpunten. Daaraan koppel je gerichte acties, zodat je doelen haalbaar worden. In stapjes verbeter je zo de vitaliteit op de werkvloer en dring je het ziekteverzuim terug. Een fijne bijkomstigheid is dat dit ook helpt bij een positief imago naar nieuwe medewerkers. Dat is handig als je personeel wilt werven.

Op de werkvloer: onderzoek het effect

Maak je van vitaliteit in je bedrijf een prioriteit? Dan wil je ook weten wat het effect is van wat je doet. Meten is weten, zeggen ze altijd. Maar valt vitaliteit wel te meten? TNO deed er onderzoek naar en ontwikkelde een methode: de Vita-16 vragenlijst.

Met zestien vragen breng je de vitaliteit van je medewerkers in kaart op de assen: ‘energie’, ‘motivatie’ en ‘veerkracht’. Dat zijn vragen zoals 'Na het avondeten zit ik nog vol energie.' of 'Ik kan heel goed omgaan met tegenslagen.' Je medewerkers beantwoorden de vragen op een 7-puntsschaal van 'zelden' tot 'altijd'.

Hoe gebruik je de Vita-16?

Stuur je medewerkers de vragenlijst voordat je start met je vitaliteitsplan. Een zogenaamde 0-meting. Na drie of zes maanden stuur je ze de vragenlijst weer. Je ziet dan of je medewerkers zich ook echt vitaal op de werkvloer zijn gaan voelen. Het gaat hierbij niet om de resultaten per vitale werknemer, maar om het totaalbeeld van alle collega's.

Tip: stuur de vragen via een online formulier, zoals Forms van Google of Microsoft. Dat is makkelijk voor je medewerkers en geeft jou meteen een totaalplaatje.

Vitaliteit in euro's

Tijd om je resultaten te vergelijken met je 0-meting. Volgens onderzoek van TNO levert elke punt verbetering in vitaliteit (schaal 1-7) een besparing op:

• € 1.706,- per persoon per jaar aan werkgeverskosten, door minder verzuim (€ 339,-) en het voorkomen van verlies in productiviteit (€ 1.293,-)
• € 214,- per persoon per jaar aan zorgkosten voor de werknemer (medicijnen, contact specialist of therapeut, ziekenhuisopname)

Voorbeeld berekening

Stel, je hebt 25 medewerkers en de vitaliteit gaat in 3 maanden van een 4,5 naar een 5. Een halve punt verbetering lijkt misschien onbenullig. Het betekent wel een besparing per jaar van: 0,5 x 25 medewerkers x € 1.706,00 = € 21.325,00. Iedere werknemer bespaart bovendien zorgkosten: 0,5 x € 214,00 = € 107,00. Een vitale organisatie betaalt zich dus uit in euro's.

Preventief medisch onderzoek (PMO)

Een preventief medisch onderzoek is naast Vita-16 ook een manier inzicht te krijgen in vitale medewerkers. Vitaliteit staat in dit periodieke onderzoek centraal. Een (digitale)vragenlijst wordt aangevuld met fysieke onderzoeken. Denk aan een bloedonderzoek, urineonderzoek, bloeddrukmeting en een lichamelijk onderzoek. De resultaten van het onderzoek kunnen helpen om gezondheidsproblemen op te sporen en preventieve maatregelen te nemen.

Word ook aantrekkelijk voor nieuw talent

Door PMO's aan te bieden, kun je werknemers helpen om gezond te blijven, verzuim te verminderen en de productiviteit te verbeteren. Het kan ook bijdragen aan het verbeteren van de gezondheidscultuur binnen het bedrijf en het aantrekken en behouden van talent.

Wees alert op vitaliteit bij het thuiswerken

Tot slot een punt van aandacht in de tijd van hybride werken. Voor werkgevers houdt de zorgplicht niet op bij de drempel van het kantoor. Ook voor thuiswerkers moet je zorgen voor een goede en veilige werkplek. Wil je stappen zetten om de vitaliteit te verbeteren? Reken er dan op dat je werknemers die stappen voor de helft van de week thuis zetten.

Hoe pak je dat aan?

• Je kunt bijdragen aan het inrichten van een goede werkplek. Denk aan een verstelbaar bureau, ergonomische bureaustoel en een beeldscherm op ooghoogte. Voor dit laatste heb je ook een losse muis en toetsenbord nodig. Maar het helpt bij een goede werkhouding en voorkomen van nek- en rugklachten.
• Stimuleer dat medewerkers voldoende pauzeren en een ommetje maken. Thuiswerkers vergeten dit vaak te doen of voelen de vrijheid niet om er even uit te gaan.
• Investeer ook op afstand in het behouden van het teamgevoel. Op kantoor is vaak gelegenheid tot een praatje of wat plezier. Betrek ook de werknemer thuis met een grappige quiz of een virtueel spel.

Aandacht voor vitaliteit en gezondheid op de werkvloer

Je weet nu wat vitaliteit is en wat het betekent voor de werkvloer. Ook ken je de voordelen. Welke mogelijkheden zie je voor je bedrijf en je medewerkers? En wat kun je nu al doen voor vitalere medewerkers? Zo gaat vitaliteit een grotere rol spelen op de werkvloer. Laat de voorbeelden in dit artikel je inspireren en kom in beweging: vanaf vandaag vitaal verder.

Meer lezen over personeel

Zonder personeel ben je nergens. In deze veranderende arbeidsmarkt is personeel belangrijker dan ooit. Lees verder over het thema personeel: