Zo vergroot je de duurzame inzetbaarheid van je werknemers

De duurzame inzetbaarheid van je werknemers vergroten. Het klinkt mooi, maar kan in de praktijk best een uitdaging zijn. Want hoe ga je om met werknemers en hun verschillende capaciteiten? We delen tips om het werkvermogen van je mensen te verbeteren.

Wat is duurzame inzetbaarheid?

Duurzame inzetbaarheid is beleid waarmee je zorgt voor gezonde en productieve werknemers die met plezier werken. En dat tijdens hun hele werkende leven. Duurzame inzetbaarheid gaat dus over álle werknemers in je bedrijf. Of ze nu 25 of 65 zijn.

Bij duurzame inzetbaarheid kun je bijvoorbeeld denken aan de fysieke en mentale gezondheid van je werknemers. Aan goed werkgeverschap, de juiste werkbelasting, persoonlijke ontwikkeling en een veilige werkomgeving. Maar ook aan de balans tussen werk en privé.

Werkvermogen als onderdeel van duurzame inzetbaarheid

Als werkgever is het verstandig om beleid te maken rondom duurzame inzetbaarheid. Helemaal nu we steeds langer moeten werken tot ons pensioen. Maar waar begin je?

Een duurzaam inzetbare werknemer heeft een goed werkvermogen.

Een onderdeel van duurzame inzetbaarheid is werkvermogen. Dit is de mate waarin mensen in staat zijn hun werk uit te voeren: op fysiek, psychisch én sociaal vlak. Een duurzaam inzetbare werknemer heeft een goed werkvermogen. En dat werkvermogen kun je als werkgever deels beïnvloeden.

Er zijn namelijk allerlei factoren die bepalen of werknemers een goed werkvermogen hebben. Op sommige daarvan hebben je werknemers vooral zelf invloed. Denk aan hun gezondheid, competenties of normen en waarden.

Daarnaast heeft het werk zelf invloed op het werkvermogen van mensen. Worden je werknemers mentaal of fysiek zwaar belast? Hoe ziet hun werkomgeving eruit? En hoe stuur je je mensen aan? Op deze vlakken kun jij het verschil maken. Samenwerken met je werknemers is dan ook cruciaal voor goed werkvermogen.

Tips voor duurzaam inzetbare werknemers

Wil je het werkvermogen van je werknemers vergroten? En daarmee ook hun duurzame inzetbaarheid? Deze tips helpen je op weg:

Tip 1: meet werkvermogen in je organisatie

Werkvermogen is een belangrijk onderdeel van duurzame inzetbaarheid. Het is dus handig om te weten hoe het staat met het werkvermogen van jouw werknemers. Bijvoorbeeld door de Work Ability Index (WAI) te gebruiken. Deze vragenlijst meet in hoeverre werknemers lichamelijk en geestelijk in staat zijn hun werk te doen.

Goed om te weten: de uitslag van de WAI zegt iets over het werkvermogen op groepsniveau. De uitkomsten kun je dus verwerken in algemeen beleid rondom duurzame inzetbaarheid.

Tip 2: voer vitaliteitsgesprekken met je mensen

Hoe je mensen functioneren, verschilt per persoon. Ook veranderingen in de werk- of privésfeer hebben invloed op hun werkvermogen. Daarom is het slim om naast jaarlijkse gesprekken regelmatig vitaliteitsgesprekken te voeren.

Vraag je werknemers of ze plezier hebben in hun taken. Voelen ze zich thuis in de organisatie? Waarin willen ze zich verder ontwikkelen? Wat hebben ze nodig om inzetbaar te blijven?

Informeer ook eens hoe het privé met ze gaat. En of ze misschien hulp van jou verwachten. Een tip: het model ‘Huis van Werkvermogen’ kun je bij vitaliteitsgesprekken als leidraad gebruiken.

Tip 3: kijk kritisch naar de werkinhoud

De inhoud van het werk is een thema dat absoluut thuishoort in vitaliteitsgesprekken. Want werknemers die werk doen dat past bij hun competenties en drijfveren, hebben een beter werkvermogen dan mensen voor wie dat niet geldt.

Houd daarom een vinger aan de pols als het gaat om de werkinhoud en werkeisen. Wat vraagt het werk van je mensen? Ervaren ze voldoende afwisseling in hun werk? Welke taken gaan ze wel en niet goed af?

Soms kun je met relatief simpele oplossingen al verschil maken voor (een groep) werknemers. Bijvoorbeeld met extra rustmomenten voor mensen die fysiek of mentaal zwaar werk doen. Of met digitale hulpmiddelen die lichamelijke taken verlichten.

Een coachende en motiverende leiderschapsstijl vergroot het werkvermogen.

Tip 4: kies je leiderschapsstijl bewust

Heb je je weleens verdiept in de verschillende soorten leiderschapsstijlen die er zijn? De manier waarop je leidinggeeft, heeft namelijk invloed op het werkvermogen van je mensen.

Zo blijkt uit onderzoek dat sociale steun van de leidinggevende het werkvermogen van mensen positief bevordert. Denk daarbij aan een coachende en motiverende leiderschapsstijl, waarbij je regelmatig je waardering uitspreekt. Ook belangrijk: steun je mensen en laat jezelf zien op de werkvloer. Of bel wat vaker als je werknemers thuiswerken.

Ook weten we uit onderzoek dat het belangrijk is om autonomie bij je werknemers te stimuleren. Met jouw manier van leidinggeven draag je daaraan bij. Geef werknemers bijvoorbeeld inspraak in beleid of faciliteer flexibel werken. Je kunt ze ook zelf laten beslissen over werktijden en roosters.

Tip 5: zet een gezonde werkomgeving voorop

Wat het werkvermogen van mensen nog meer positief bevordert? Een goed sociaal klimaat. Daarmee bedoelen we een transparante werkomgeving waarin mensen elkaar steunen, open met elkaar communiceren en solidair zijn.

Help je mensen daarom waar nodig. Investeer in teambuildingsactiviteiten. En wees open over hoe het met de organisatie gaat en waar je naartoe wilt. Dat voorkomt onrust en geeft mensen houvast.

Vergeet verder niet dat ook de fysieke werkomgeving onderdeel is van een gezond werkklimaat. Zorg bijvoorbeeld voor prettig verlichte en geventileerde ruimtes, waar mensen veilig kunnen werken.

Met goede secundaire voorwaarden draag je bij aan duurzame inzetbaarheid.

Tip 6: maak beweging in de organisatie mogelijk

Het kan zijn dat je het werkvermogen van je werknemer binnen de huidige omstandigheden niet kunt verbeteren. Onderzoek dan of er binnen de organisatie een andere functie of rol is waar je werknemer beter tot zijn recht komt.

Ook inspirerend: sommige werkgevers zetten samenwerkingsverbanden met elkaar op in de regio. Bedrijven kunnen dan werknemers met elkaar ‘uitwisselen’. Bijkomend voordeel is dat je mensen zo ervaring opdoen op andere plekken. Een interessante mogelijkheid als het gaat om de duurzame inzetbaarheid van je werknemers.

Tip 7: bied goede secundaire arbeidsvoorwaarden

Goede secundaire arbeidsvoorwaarden zijn ook een manier om in te spelen op werkvermogen en duurzame inzetbaarheid. Zo kun je een fiets van de zaak of sportabonnementen aanbieden om een gezonde leefstijl te stimuleren. En met flexibele werktijden of aanvullende verlofregelingen draag je bij aan een goede balans tussen werk en privé.

Heb je trouwens al eens gekeken naar scholingsmogelijkheden in je organisatie? Daarmee ondersteun je werknemers in hun ontwikkeling op persoonlijk of werkinhoudelijk vlak. Wat weer een positieve invloed heeft op hun inzetbaarheid, nu én in de toekomst.


Lees ook: zo zet je mensen in tot hun pensioen. Oudere, ervaren werknemers zijn juist van grote meerwaarde voor je bedrijf. Het is vooral belangrijk dat je ze op de goede manier inzet. Hoogleraar Annet de Lange vertelt hoe je dat doet.

Peil de behoeften van je team

Voordat je aan de slag gaat met deze tips, is het handig om te weten waar je werknemers zélf behoefte aan hebben. Dat pleit voor het meten van werkvermogen in je organisatie en het voeren van vitaliteitsgesprekken. Zo zorg je voor oplossingen die echt iets bijdragen voor je mensen. En daarmee dus ook voor jou als werkgever.