7 tips voor het opstellen van een notarieel samenlevingscontract

Jullie gaan samenwonen. Dat betekent samen nieuwe spullen kopen. Mogelijk nemen jullie ook eigen spullen mee om er een fijn thuis van te maken. En jullie krijgen een gezamenlijke financiële huishouding. Welke afspraken maken jullie hierover met elkaar? Jullie kunnen ervoor kiezen om deze afspraken vast te leggen in een notarieel samenlevingscontract. Deze 7 tips helpen je met het opstellen ervan.

Waarom heb ik een samenlevingscontract nodig?

Laten we beginnen bij het begin. Waar is een samenlevingscontract voor? Allereerst is het hebben van een samenlevingscontract niet verplicht. Houd er wel rekening mee dat de wet niets heeft geregeld voor samenwoners (als je niet getrouwd of geregistreerd partners van elkaar bent). Dat betekent dat jullie nergens op kunnen terugvallen als het nodig is. Iets op papier vastleggen is dus best een slim idee.

Met een samenlevingscontract maken jullie afspraken over jullie bezittingen en geldzaken. Wat is van jullie beiden en wat is én blijft persoonlijk. Jullie kunnen zelf een samenlevingscontract opstellen of samen met een notaris. Alleen een samenlevingscontract via de notaris is officieel.

Wist je dat je pensioenfonds en de Belastingdienst een samenlevingscontract eisen dat is opgesteld door een notaris?

Zonder dit officiële document heb je geen recht op partnerpensioen en zijn jullie geen fiscale partners.

Wat regel ik in een samenlevingscontract? 7 tips

Er zijn veel zaken die jullie samen kunnen regelen in een samenlevingscontract. Om het overzichtelijk te houden geven we zeven tips. Zo kunnen jullie zelf inschatten of een samenlevingscontract opstellen voor jullie interessant is.

1. Leg vast hoe jullie omgaan met de woonlasten

Gaan jullie samenwonen in een koophuis, maar staat het huis op één van jullie naam? Dan kan de notaris regelen dat het huis (of de waardeontwikkeling ervan) van jullie beiden wordt. Maar dat doet de notaris niet zomaar. De andere partner moet zich eerst wel inkopen. Met een akte van levering of met een financiële afspraak in jullie samenlevingscontract legt de notaris dit vervolgens voor jullie vast.

Willen jullie het huis niet gezamenlijk bezitten, maar willen jullie wel de financiën eromheen samen regelen? In het samenlevingscontract kunnen jullie vastleggen hoe jullie samen de hypotheek of de huur gaan betalen.

2. Zet op papier hoe jullie de andere geldzaken regelen

In een samenlevingscontract kunnen jullie naast de woonlasten, ook andere geldzaken vastleggen. Hoe regelen jullie voortaan de financiën? Is er een ongelijke inbreng (de ene partner betaalt meer dan de ander), leg dit dan goed vast. Dit kan trouwens ook over inbreng van spullen gaan. En is er sprake van een (mogelijke) erfenis? In het samenlevingscontract kunnen jullie ook afspreken hoe jullie daarmee omgaan. Wordt dit bijvoorbeeld een gezamenlijke erfenis of erft alleen de erfgename het bedrag?

3. Bepaal hoe jullie omgaan met persoonlijke bezittingen

Je kunt in een samenlevingscontract ook aangeven welke spullen en welk vermogen persoonlijk blijven. Want je hoeft natuurlijk niet alles met elkaar te delen. Denk aan een kostbare Pokémonverzameling, kunst of een ander kostbaar bezit.

4. Spreek af wat er gebeurt als een van jullie overlijdt

Wat gebeurt er als één van jullie overlijdt. Een iets minder gezellig onderwerp, maar wel belangrijk om over na te denken. Ook dit kun je in een samenlevingscontract vastleggen. Als je niks regelt, hebben erfgenamen van de overleden partner automatisch recht op de bezittingen, ook op het aandeel van de overleden partner in de gemeenschappelijke bezittingen. Willen jullie dit voorkomen? Dat kan, én regel je met een verblijvingsbeding in het contract. Met een verblijvingsbeding heeft de langstlevende partner recht op toedeling van alle gezamenlijke goederen, zoals de gezamenlijke woning en inboedel. Daar kan dan niemand meer tussen komen.

Goed om te weten: met een samenlevingscontract ben je nog niet elkaars erfgenaam. Ook niet met een verblijvingsbeding. Voor de vererving van je privé vermogen heb je naast een samenlevingscontract ook een testament nodig, dat een notaris ook kan opstellen.

Wist je dat je na zes maanden na het vastleggen van een samenlevingscontract via de notaris dezelfde vrijstelling van erfbelasting hebt als een gehuwde?

5. Word elkaars fiscale partner

Wil je samen aangifte doen voor de inkomstenbelasting? Dan moeten jullie ook een notarieel samenlevingscontract hebben. Als je fiscale partners bent, heeft dat gevolgen voor je toeslagen, aftrek hypotheekrente en hoeveel belasting jullie betalen. Het voordeel van samen aangifte doen is dat je mogelijk kunt besparen.

Ontdek de voordelen van fiscaal partnerschap

6. Regel het recht op partnerpensioen

Partnerpensioen is het pensioen dat je krijgt als een van jullie overlijdt (als diegene ook partnerpensioen heeft opgebouwd). Het is niet genoeg als jullie elkaar bij het pensioenfonds of pensioenverzekeraar als partner hebben aangemeld. Je hebt hiervoor ook een samenlevingscontract nodig dat is opgesteld door een notaris. En als je dan toch bij de notaris zit, kun je ook afspraken vastleggen over recht op ouderdomspensioen als je relatie onverhoopt stopt.

Meer over een samenlevingscontract en pensioen

Wist je dat als je getrouwd bent of een geregistreerd partnerschap hebt je vaak al automatisch in aanmerking komt voor partnerpensioen en fiscaal partnerschap? Een notarieel samenlevingscontract opstellen is dan ook alleen nodig als jullie niet getrouwd of geregistreerd partners zijn.

Toch liever met elkaar trouwen of geregistreerd partners worden?

7. Het goed regelen voor de kinderen

Als er kinderen komen, komen er ook kosten om de hoek kijken. In een samenlevingscontract maak je hierover afspraken. Denk aan kosten voor:

• Verzorging van de kinderen
• Kosten voor school

Als er kinderen komen, is het belangrijk om naast het samenlevingscontract ook testamenten op te stellen, met een langstlevende beschermingsregeling. Let op: in een samenlevingscontract regel je niet of de partner gezamenlijke gezag heeft of juridisch ouder is.

Veelgestelde vragen over een samenlevingscontract