Het verblijvingsbeding
In het kort:
- Een verblijvingsbeding is een afspraak in het notarieel samenlevingscontract, dat gemeenschappelijk vermogen toedeelt aan de langstlevende partner.
- Overlijdt een van jullie? Met een verblijvingsbeding zorg je ervoor dat jullie gezamenlijke vermogen, zoals de gezamenlijke woning en inboedel, overgaan naar de langstlevende partner. Let op: dit gaat dus niet om persoonlijke bezittingen.
- Een samenlevingscontract met verblijvingsbeding kies je als je (nog) niet getrouwd bent en (nog) geen geregistreerd partnerschap hebt.
- Regel het verblijvingsbeding met een notaris zodat het officieel is. Dit voorkomt onduidelijkheid als het zover is. Let op: met een verblijvingsbeding zijn jullie nog niet elkaars erfgenaam.
- Als er geen verblijvingsbeding of testament is opgesteld, geldt bij een overlijden het wettelijk erfrecht.
Waarom een verblijvingsbeding?
Een verblijvingsbeding biedt jullie bescherming en zekerheid als een van jullie overlijdt. Zonder een verblijvingsbeding gaat de nalatenschap van de overleden partner volledig naar de erfgenamen (familieleden). Denk goed na of jullie dit willen voor jullie gemeenschappelijke bezittingen. Want stel, jullie hebben samen een koophuis en jullie hebben niets geregeld. Bij een overlijden wordt de helft van het huis eigendom van de erfgenamen. De achtergebleven partner moet de erfgenamen dan uitkopen, oftewel het huis moet worden verkocht. Dit wil je waarschijnlijk goed voor elkaar regelen. Dat kan met een verblijvingsbeding.
Denk aan het opnemen van een verblijvingsbeding als:
- Jullie ongehuwde samenwoners zijn en geen geregistreerd partnerschap hebben.
- Jullie gezamenlijke bezittingen hebben, zoals een gezamenlijke woning en spullen die jullie samen hebben gekocht.
- Als je nog geen testament hebt en daarin afspraken hebt gemaakt over de gemeenschappelijke goederen.
Wist je dat een verblijvingsbeding iets anders is dan een testament? Je bent met een samenlevingscontract met verblijvingsbeding geen erfgenamen van elkaar. Ook regel je met een verblijvingsbeding niets voor persoonlijke eigendommen. Dit kun je wel regelen met een testament.
Hoe werkt een verblijvingsbeding
Jullie hebben een notariële samenlevingsovereenkomst mét verblijvingsbeding. En dan? Een verblijvingsbeding treedt 'in werking' als een van jullie overlijdt. Degene die overblijft heeft dan recht op toedeling van de gemeenschappelijke goederen. Zonder een verblijvingsbeding wordt het aandeel van de overleden partner in de gemeenschappelijke goederen verdeeld onder de erfgenamen. En dan moet de langstlevende partner jullie gezamenlijke woning verkopen of de erfgenamen uitkopen. Want erfgenamen hebben in dat geval recht op de helft van de gemeenschappelijke bezittingen.
Kan een verblijvingsbeding onderhands?
Een verblijvingsbeding is pas geldig met een handtekening van een notaris. Jullie kunnen natuurlijk samen afspraken op papier zetten zonder officiële handtekening van een notaris, maar denk hier wel goed over na. Onder hoge emoties is de kans op meningsverschillen groot en zonder officieel document hebben jullie niets om op terug te vallen.
Wist je dat er bij een verblijvingsbeding fiscaal gezien voordelen zijn? Zo hoeft de langstlevende partner geen schenkbelasting te betalen over de waarde van de gezamenlijke bezittingen.
Wat gaat voor: verblijvingsbeding of testament?
Als het om gezamenlijke bezittingen gaat, staat het verblijvingsbeding boven een testament. Hebben jullie een clausule verblijvingsbeding én een testament? Stem deze dan goed op elkaar af. Dat voorkomt een hoop onduidelijkheid.
Het voordeel van een verblijvingsbeding in een samenlevingscontract is dat jullie over de gemeenschappelijke bezittingen echt samen afspraken maken. Alleen samen kunnen jullie deze afspraak weer veranderen. Afspraken over jullie gezamenlijke bezittingen in een testament kunnen eenzijdig worden aangepast. Een verblijvingsbeding biedt dus meer zekerheid voor jullie beiden.
Bovendien kan het gezamenlijke vermogen op grond van een verblijvingsbeding belastingvrij aan de langstlevende partner worden toegedeeld en geldt er geen fiscale termijn voor de partnervrijstelling zoals bij een testament.
Wat is een verblijvingsbeding onder last?
Als je samen kinderen hebt of andere erfgenamen, is het een fijn idee als je hen ook financieel goed achterlaat. Dat kun je regelen met en de volgende invulling met het verblijvingsbeding.
Een verblijvingsbeding onder last
De naam zegt het al een beetje, want hiermee leg je een ‘last’ op aan de partner die achterblijft. Dit houdt in dat bijvoorbeeld het koophuis niet zomaar kan worden verkocht door de langstlevende partner. Of dat de achterblijver een extra hypotheek op het huis aanvraagt. Een afspraak kan ook zijn dat het huis pas wordt verkocht als jullie allebei zijn overleden.
Een verblijvingsbeding ‘tegen inbreng’
Hiermee moet de partner die achterblijft de erfgenamen wél betalen om de gemeenschappelijke goederen over te nemen.
Een verblijvingsbeding en jullie hypotheek
Een verblijvingsbeding kan financiële gevolgen hebben voor de langstlevende partner. Zo kan de hypotheekverstrekker ervoor kiezen om na een overlijden van een van jullie de hele hypotheek op één naam te zetten. De langstlevende partner moet de hypotheeklasten wel kunnen betalen. Het is slim om (vooraf) te achterhalen hoe dat bij jullie hypotheek zit.
