Wat is een notarieel samenlevingscontract?
In het kort:
- Een notarieel samenlevingscontract leggen jullie vast bij een notaris.
- In dit samenlevingscontract maken jullie afspraken over geldzaken en jullie bezittingen. Wat is van jullie samen en wat blijft persoonlijk?
- Met een samenlevingscontract via de notaris worden jullie fiscaal partners van elkaar en kunnen jullie aanspraak maken op partnerpensioen.
- Een samenlevingscontract laat je opstellen door een notaris en kost geld.
- Een samenlevingscontract is iets anders dan een geregistreerd partnerschap, huwelijkse voorwaarden of een testament.
Waarom heb ik een samenlevingscontract nodig?
Laten we beginnen bij het begin. Waar is een samenlevingscontract voor? Allereerst is het hebben van een samenlevingscontract niet verplicht. Houd er wel rekening mee dat de wet niets heeft geregeld voor samenwoners (als je niet getrouwd of geregistreerd partners van elkaar bent). Dat betekent dat jullie nergens op kunnen terugvallen als het nodig is. Iets op papier vastleggen is dus best een slim idee.
Met een samenlevingscontract maken jullie afspraken over jullie bezittingen en geldzaken. Wat is van jullie beiden en wat is én blijft persoonlijk. Jullie kunnen zelf een samenlevingscontract opstellen of samen met een notaris. Alleen een samenlevingscontract via de notaris is officieel.
Wist je dat je pensioenfonds en de Belastingdienst een samenlevingscontract eisen dat is opgesteld door een notaris?
Zonder dit officiële document heb je geen recht op partnerpensioen en zijn jullie geen fiscale partners.partnerpensioen. Zonder dit officiële document heb je geen recht op partnerpensioen en zijn jullie geen fiscale partners.
Wat regel ik in een samenlevingscontract? 7 tips
Er zijn veel zaken die jullie samen kunnen regelen in een samenlevingscontract. Om het overzichtelijk te houden geven we zeven tips. Zo kunnen jullie zelf inschatten of een samenlevingscontract opstellen voor jullie interessant is.
1. Leg vast hoe jullie omgaan met de woonlasten
Gaan jullie samenwonen in een koophuis, maar staat het huis op één van jullie naam? Dan kan de notaris regelen dat het huis (of de waardeontwikkeling ervan) van jullie beiden wordt. Maar dat doet de notaris niet zomaar. De andere partner moet zich eerst wel inkopen. Met een akte van levering of met een financiële afspraak in jullie samenlevingscontract legt de notaris dit vervolgens voor jullie vast.
Willen jullie het huis niet gezamenlijk bezitten, maar willen jullie wel de financiën eromheen samen regelen? In het samenlevingscontract kunnen jullie vastleggen hoe jullie samen de hypotheek of de huur gaan betalen.
2. Zet op papier hoe jullie de andere geldzaken regelen
In een samenlevingscontract kunnen jullie naast de woonlasten, ook andere geldzaken vastleggen. Hoe regelen jullie voortaan de financiën? Is er een ongelijke inbreng (de ene partner betaalt meer dan de ander), leg dit dan goed vast. Dit kan trouwens ook over inbreng van spullen gaan. En is er sprake van een (mogelijke) erfenis? In het samenlevingscontract kunnen jullie ook afspreken hoe jullie daarmee omgaan. Wordt dit bijvoorbeeld een gezamenlijke erfenis of erft alleen de erfgename het bedrag?
3. Bepaal hoe jullie omgaan met persoonlijke bezittingen
Je kunt in een samenlevingscontract ook aangeven welke spullen en welk vermogen persoonlijk blijven. Want je hoeft natuurlijk niet alles met elkaar te delen. Denk aan een kostbare Pokémonverzameling, kunst of een ander kostbaar bezit.
4. Spreek af wat er gebeurt als een van jullie overlijdt
Wat gebeurt er als één van jullie overlijdt. Een iets minder gezellig onderwerp, maar wel belangrijk om over na te denken. Ook dit kun je in een samenlevingscontract vastleggen. Als je niks regelt, hebben erfgenamen van de overleden partner automatisch recht op de bezittingen, ook op het aandeel van de overleden partner in de gemeenschappelijke bezittingen. Willen jullie dit voorkomen? Dat kan, én regel je met een verblijvingsbeding in het contract. Met een verblijvingsbeding heeft de langstlevende partner recht op toedeling van alle gezamenlijke goederen, zoals de gezamenlijke woning en inboedel. Daar kan dan niemand meer tussen komen.
Goed om te weten: met een samenlevingscontract ben je nog niet elkaars erfgenaam. Ook niet met een verblijvingsbeding. Voor de vererving van je privé vermogen heb je naast een samenlevingscontract ook een testament nodig, dat een notaris ook kan opstellen.
Wist je dat je na zes maanden na het vastleggen van een samenlevingscontract via de notaris dezelfde vrijstelling van erfbelasting hebt als een gehuwde?
5. Word elkaars fiscale partner
Wil je samen aangifte doen voor de inkomstenbelasting? Dan moeten jullie ook een notarieel samenlevingscontract hebben. Als je fiscale partners bent, heeft dat gevolgen voor je toeslagen, aftrek hypotheekrente en hoeveel belasting jullie betalen. Het voordeel van samen aangifte doen is dat je mogelijk kunt besparen.
6. Regel het recht op partnerpensioen
Partnerpensioen is het pensioen dat je krijgt als een van jullie overlijdt (als diegene ook partnerpensioen heeft opgebouwd). Het is niet genoeg als jullie elkaar bij het pensioenfonds of pensioenverzekeraar als partner hebben aangemeld. Je hebt hiervoor ook een samenlevingscontract nodig dat is opgesteld door een notaris. En als je dan toch bij de notaris zit, kun je ook afspraken vastleggen over recht op ouderdomspensioen als je relatie onverhoopt stopt.
Meer over een samenlevingscontract en pensioen
Wist je dat als je getrouwd bent of een geregistreerd partnerschap hebt je vaak al automatisch in aanmerking komt voor partnerpensioen en fiscaal partnerschap? Een notarieel samenlevingscontract opstellen is dan ook alleen nodig als jullie niet getrouwd of geregistreerd partners zijn.
7. Het goed regelen voor de kinderen
Als er kinderen komen, komen er ook kosten om de hoek kijken. In een samenlevingscontract maak je hierover afspraken. Denk aan kosten voor:
- Verzorging van de kinderen
- Kosten voor school
Als er kinderen komen, is het belangrijk om naast het samenlevingscontract ook testamenten op te stellen, met een langstlevende beschermingsregeling. Let op: in een samenlevingscontract regel je niet of de partner gezamenlijke gezag heeft of juridisch ouder is.
Veelgestelde vragen over een samenlevingscontract
Je kunt natuurlijk ook met elkaar zelf een aantal dingen op papier zetten. Dat is handig om later op onderlinge afspraken te kunnen terugvallen. Maar vaak wordt dit niet geaccepteerd door officiële instanties, zoals de Belastingdienst of pensioenfondsen. Heb je een koopwoning, dan is een samenlevingscontract via de notaris aan te raden.
- Schulden en bezittingen blijven van degene die de spullen heeft gekocht of de schuld is aangegaan.
- Kopen jullie van een gezamenlijke rekening spullen of gaan jullie samen een schuld aan? Dan zijn jullie daar allebei eigenaar van.
Wil je niks officieel vastleggen? Dan kun je zonder problemen samenwonen zonder samenlevingscontract. Dat heeft wel gevolgen. Welke dat zijn ontdek je in ons artikel over wel of niet samenwonen met een samenlevingscontract.
Houd er wel rekening mee dat als er in de toekomst iets gebeurt (je gaat uit elkaar of een van jullie overlijdt) jullie zonder samenlevingscontract niets hebben om op terug te vallen. Dat is vooral vervelend in het geval je er op zo’n moment niet uitkomt met elkaar of met de nabestaanden. Zonder samenlevingscontract gelden de volgende richtlijnen:
- Schulden en bezittingen blijven van degene die de spullen heeft gekocht of de schuld is aangegaan.
- Kopen jullie van een gezamenlijke rekening spullen of gaan jullie samen een schuld aan? Dan zijn jullie daar allebei eigenaar van.
Je kunt natuurlijk ook met elkaar zelf een aantal dingen op papier zetten. Dat is handig om later op onderlinge afspraken te kunnen terugvallen. Maar vaak wordt dit niet geaccepteerd door officiële instanties, zoals de Belastingdienst of pensioenfondsen. Heb je een koopwoning, dan is een samenlevingscontract via de notaris aan te raden.
Wil je niks officieel vastleggen? Dan kun je zonder problemen samenwonen zonder samenlevingscontract. Dat heeft wel gevolgen. Welke dat zijn ontdek je in ons artikel over wel of niet samenwonen met een samenlevingscontract.
Houd er wel rekening mee dat als er in de toekomst iets gebeurt (je gaat uit elkaar of een van jullie overlijdt) jullie zonder samenlevingscontract niets hebben om op terug te vallen. Dat is vooral vervelend in het geval je er op zo’n moment niet uitkomt met elkaar of met de nabestaanden. Zonder samenlevingscontract gelden de volgende richtlijnen:
Het belangrijkste bij het opstellen van een samenlevingscontract zijn de afspraken die jullie maken over:
