Voel jij je weleens gestrest door je werk? Je bent niet de enige. Om precies te zijn: een kwart van de Nederlandse werknemers voelt zich vaak gestresst over werk. Dat staat in een onderzoek van Nationale-Nederlanden over werkstress, werkplezier en werkdruk. Iets meer dan de helft heeft daardoor soms fysieke klachten. Met stip op één staat vermoeidheid met 38%, gevolgd door een slechte concentratie (17%). Nog een feit uit dit onderzoek: bijna één op de tien werknemers meldde zich afgelopen jaar ziek door stress.
Stresshormoon cortisol
Van kickboksen tot een rondje op de racefiets: dat je door sporten je hoofd leegmaakt, is waarschijnlijk geen verrassing. Sterker nog, door te bewegen kan je zelfs minder last hebben van stress. Als je matig-intensief beweegt, komt er na zo'n dertig minuten endorfine vrij in je brein. Dat is een gelukshormoon. Dit stofje verlaagt het hormoon dat stress veroorzaakt: cortisol. Hierdoor kun je stress beter beheersen én verminderen.
Hardlopen tegen stress
Maar wist je ook dat hardlopen vermoeidheid, stress en zelfs burn-outklachten kan voorkomen? Juriena de Vries is gezondheidspsycholoog, wetenschapper en fervent hardloper. Ze onderzocht de relatie tussen hardlopen, werkstress en vermoeidheid veroorzaakt door langdurige stress op werk. De conclusie: wie regelmatig gaat hardlopen, is beter gewapend tegen werkstress en voelt zich ook mentaal beter. Daarnaast ga je er ook nog eens goed van slapen. Wat doet een rondje hardlopen precies voor je mentale welzijn? En hoe helpt het tegen stress? Juriena legt het uit.
Door hardlopen kun je afstand nemen van je werk(stress) en je hoofd leegmaken
Juriena: "Tijdens het hardlopen kun je je werk makkelijker loslaten. Dat gebeurt niet meteen, de eerste kilometers denken mensen vaak nog wel aan werk of dingen die ze dwarszitten. Na een minuut of twintig, dertig begint je hoofd leeg te raken. Hardlopen is één van de weinige sporten waarbij je nergens aan hoeft te denken. Er is geen bal die je moet slaan of naar iemand anders moet overspelen. Er is geen instructeur waarop je moet letten en er zijn geen spelregels waar je je aan moet houden. Het enige wat je hoeft te doen, is rennen. Doordat je nergens anders mee bezig bent, heb je ruimte om dingen te verwerken en ga je je mentaal beter voelen."
Heb jij de stresstest al gedaan?
Kom er in tien vragen achter hoe jij reageert op stress op je werk en krijg tips die jou kunnen helpen.
Hardlopen helpt je veerkrachtiger te worden
"Als je iets stressvols meemaakt, gaan je hartslag en bloeddruk omhoog. Pas als die weer naar beneden gaan, kom je tot rust. Bij mensen die regelmatig hardlopen, gaat dit stressherstel sneller dan bij mensen die niet hardlopen. Je kalmeert sneller en voelt je na het stressmoment sneller beter. Je gemoedstoestand wordt minder door de stresssituatie beïnvloed. Kortom, je wordt veerkrachtiger en hebt minder last van stress. Hardlopen heeft bijna altijd een positieve impact op je emotieregulatie."
Hardlopen heeft ook positieve impact op de kwaliteit van je slaap
Stress en niet goed kunnen slapen gaan vaak samen. Een typisch gevalletje ‘vicieuze cirkel’: hoe slechter je slaapt, hoe slechter je je voelt, hoe slechter je met stress om kunt gaan, etc. Juriena: "Door hard te lopen, raak je fysiek vermoeid. Fysieke vermoeidheid helpt om sneller in slaap te vallen. De hardlopers uit mijn onderzoek werden ‘s nachts minder vaak wakker en over het algemeen sliepen ze dieper en beter."
Door hard te lopen, kosten ‘moeilijke’ taken minder energie
In Juriena’s onderzoek moesten twee groepen mensen cognitief inspannende taken uitvoeren. Het ging om opdrachten waar veel concentratie voor nodig is, zoals het onthouden van letterreeksen. Wat bleek? De groep die regelmatig ging hardlopen, had daar veel minder moeite mee. Als je vaker hardloopt, kost een inspannende taak dus minder energie. Wist je dat je cognitieve functies direct na het hardlopen beter zijn? Dan gaan zaken als prioriteiten stellen en planningen maken je beter af.
Hardlopen geeft zelfvertrouwen waarmee je stress en lastige situaties beter aankunt
Juriena: "Eén van de dingen die hardlopen zo leuk maken, is dat je vrij snel vooruitgang boekt. Een rondje in het bos dat steeds soepeler gaat, een paar kilometer erbij en je tempo omhoog zien gaan: stuk voor stuk prestaties die ons zelfvertrouwen een flinke boost geven. Je voelt je positiever over jezelf en over wat je kunt. Dat werkt door in je geloof om ook andere taken succesvol af te ronden. En het wapent je beter tegen uitdagingen en stressvolle werksituaties."
Ideaal scenario: twee tot drie keer per week hardlopen leidt tot minder stress
Uit Juriena’s onderzoek bleek dat twee tot drie keer per week (rustig) hardlopen al een goed uitgangspunt is om een positief effect te ervaren. De mensen uit het onderzoek die minimaal twee keer per week renden, merkten na drie weken al positieve invloed op hun stemming, slaap en vermoeidheid. Ook hielp het om scherpere cognitieve functies te ervaren.
Omdat hardlopen zo laagdrempelig is, houd je het makkelijker vol
Als je moe bent of last hebt van stress, is het vaak lastig om jezelf te motiveren om te gaan sporten. Hardlopen kun je eigenlijk altijd en overal doen. Het enige wat je nodig hebt zijn hardloopschoenen en een half uurtje of uurtje tijd. Veel makkelijker dan een zwembad waar je naartoe moet fietsen of een prijzige Rocycle les die misschien al vol zit. Juist omdat hardlopen zo laagdrempelig is, houd je het makkelijker vol. En hoe vaker je gaat hardlopen, hoe beter je je voelt. Daardoor raak je ook gemotiveerder om morgen weer te gaan.
Vergeet niet je rust te pakken en te herstellen
Hartstikke leuk dat je morgen weer wil gaan hardlopen, maar denk ook aan je rust. Juriena benadrukt hoe belangrijk het is om na elke run een rustdag in te lassen. "Mensen vergeten soms hoe belangrijk het is dat je lichaam kan herstellen. Vaker hardlopen is in dit geval niet altijd beter."
Je hoeft heus niet tot het gaatje te gaan om het gewenste effect te hebben
Nog een tip van Juriena: “Mensen denken vaak dat ze heel ver of snel moeten hardlopen om de stress uit hun lijf te krijgen. Dat hoeft niet. Ook als je rustig jogt of zelfs tussendoor wandelt, kun je hetzelfde positieve effect op je gemoedstoestand ervaren. En oh ja, een runners high is niet voor iedereen weggelegd. Laat je dus vooral niet ontmoedigen als je ‘m niet krijgt."
Stress en hardlopen zijn allebei besmettelijk, dus ga vooral samen met collega’s
Als je collega met een burn-out uitvalt, is de kans groot dat jij meer werk op je bord krijgt. Lose-lose, dus. Je collega('s) aanhaken bij je hardloophobby is om meerdere redenen een goed idee. Samen rennen zorgt ervoor dat een collega zich beter voelt, jij voorkomt dat je eigen workload overloopt én je hebt er ook nog eens een leuke renpartner bij. Win-win-win!
Zin om te gaan hardlopen en was dit net het laatste zetje dat je nodig had? Lees ook de nuttige tips van NN Running Team atleet Björn Koreman.
