Wat is het verschil tussen jaarruimte en reserveringsruimte?

Bouw je geen of te weinig pensioen op? Dan heb je jaarruimte. Daarmee kun je extra pensioen opbouwen met mogelijk belastingvoordeel. Wat is jaarruimte precies? Wat is het verschil met reserveringsruimte? En is het slim om je jaarruimte en reserveringsruimte te gebruiken? Dat vertellen we in dit artikel.

Je huis verbouwen of een verre reis maken. Wat je toekomstplannen ook zijn, het is verstandig om op tijd aanvullend pensioen op te bouwen. Dat kan je ook nog eens mogelijk belastingvoordeel opleveren. Je mag je inleg namelijk aftrekken van je inkomen in de belastingaangifte. Daar geldt wel een maximum voor: je jaarruimte.

Wat is jaarruimte?

Je jaarruimte is het bedrag dat je in één jaar met mogelijk belastingvoordeel mag gebruiken voor extra pensioenopbouw. Het is dus ‘ruimte’ die je hebt om belastingvriendelijk pensioen op te bouwen. Dit aanvullend pensioen bouw je op met een lijfrenteproduct. Bijvoorbeeld met een bankspaarrekening. Dan mag je de inleg aftrekken in je aangifte inkomstenbelasting. Hoeveel dat maximaal is, hangt af van de jaarruimte.

Wat is reserveringsruimte?

Is dit de eerste keer dat je de term ‘jaarruimte’ hoort? Geen zorgen. Je kunt je gemiste jaarruimte van eerdere jaren namelijk alsnog gebruiken. Dat kan tot wel tien jaar terug. Deze ‘inhaalruimte’ wordt ook wel reserveringsruimte genoemd. Reserveringsruimte is dus de ongebruikte jaarruimte van de afgelopen jaren (maximaal tien jaar).

Het verschil tussen jaarruimte en reserveringsruimte

Is jaarruimte hetzelfde als reserveringsruimte? Nee, niet helemaal. Je jaarruimte is het bedrag dat je in één jaar belastingvriendelijk mag gebruiken voor extra pensioenopbouw. Reserveringsruimte is de optelsom van al je niet-gebruikte jaarruimtes.

Maak je tot nu toe geen gebruik van de jaarruimte? Of gebruik je die jaarruimte maar deels? Dan ontstaat er reserveringsruimte. Deze mag je alsnog in één keer storten.

Wanneer heb ik jaarruimte?

Niet iedereen heeft jaarruimte. Alleen als je een pensioengat hebt, heb je jaarruimte. Je hebt een pensioengat (of pensioentekort) als je minder pensioen opbouwt dan je nodig hebt.

Een pensioengat kan bijvoorbeeld ontstaan doordat:

• Je geen of te weinig pensioen opbouwt bij je werkgever.
• Je zelfstandig ondernemer bent en weinig geld opzij hebt gezet voor later.
• Je tijdelijk geen werk of inkomen hebt gehad.
• Je langer dan een jaar in het buitenland hebt gewerkt.
• Je vaak van werkgever bent veranderd.

Is het slim om mijn jaarruimte en reserveringsruimte te gebruiken?

Je kunt er zelf voor kiezen of je de jaarruimte en/of reserveringsruimte benut of niet. Maar heb je een pensioengat en lukt het om een bedrag opzij te zetten? Dan kan het vaak fiscaal voordelig zijn om dat te doen.

Zo werkt het mogelijk belastingvoordeel

Stel je kiest voor een bankspaarrekening om extra pensioen op te bouwen. Dan mag je in je aangifte inkomstenbelasting de stortingen aftrekken van je belastbaar inkomen. Jouw jaarruimte bepaalt de maximale hoogte van je fiscale aftrek. Hierdoor betaal je minder inkomstenbelasting. Bovendien betaal je over het saldo op je bankspaarrekening geen vermogensbelasting in box 3.

Ga je met pensioen? Dan laat je het opgebouwde pensioen op vaste momenten uitkeren. Goed om te weten: over die lijfrente-uitkeringen betaal je wél belasting. Maar dan val je meestal in een lager belastingtarief, omdat je al met pensioen bent.

Hoe groot is mijn jaarruimte?

De hoogte van je jaarruimte verschilt per jaar. Je jaarruimte in het ene jaar hangt af van je situatie het jaar ervoor. Je financiële situatie in 2023 bepaalt dus hoe hoog je jaarruimte in 2024 is. Let op: stort je meer dan je jaarruimte? Dan heb je over dat deel geen belastingvoordeel. Tenzij je nog inhaaljaarruimte hebt en die benut. Daarnaast geldt er voor iedereen een absoluut maximumbedrag aan jaarruimte. Dat is in 2024 € 36.077,-.

Zo bereken je jouw jaarruimte

Om je jaarruimte te berekenen, heb je een aantal gegevens nodig:

• Je belastingaangifte van het vorige jaar.
• Je Uniform Pensioenoverzicht (UPO) van het vorige jaar. Die krijg je van je pensioenuitvoerder. Hierop vind je je factor A. Je factor A is het bedrag dat je in een bepaald jaar bij je werkgever hebt opgebouwd aan pensioen. Dat heet ook wel je ‘pensioenaangroei’. Ben je zzp’er of ondernemer? Dan heb je meestal geen factor A. Bouw je pensioen op bij Nationale-Nederlanden? Dan vind je jouw UPO via mijn.nn Inkomen Later.
• Ben je zzp’er of ondernemer? Dan heb je ook je jaarrekening nodig.

Heb je al je gegevens bij elkaar? Gebruik dan onze rekenhulp jaarruimte berekenen.

Hoe groot is mijn reserveringsruimte?

De grootte van je reserveringsruimte hangt van af je jaarruimtes in de afgelopen jaren. Was je jaarruimte de afgelopen tien jaar bijvoorbeeld elk jaar € 1.000,-? Dan is je reserveringsruimte € 10.000,-. Het absolute maximumbedrag aan reserveringsruimte dat je in een jaar kunt gebruiken is € 41.608,- (2024). Dit maximumbedrag geldt voor iedereen. Als het totale bedrag aan reserveringsruimte groter is dan dit bedrag kun je toch maar tot maximaal € 41.608,- in 2024 gebruiken. Stort je toch meer? Dan is dit meerdere niet fiscaal aftrekbaar.

Zo bereken je jouw reserveringsruimte

Je kunt je reserveringsruimte berekenen op de site van de Belastingdienst. Pak hiervoor je inkomensgegevens en pensioenopbouw van de afgelopen tien jaar erbij. Ben je klant bij Nationale-Nederlanden? Dan kun je de reserveringsruimte ook berekenen via mijn.nn.

Eerst reserveringsruimte benutten, dan jaarruimte benutten

Tip: gebruik éérst je reserveringsruimte van het ‘oudste’ jaar. Dat vervalt namelijk als eerste. Gebruik daarna je verdere reserveringsruimte, en dan pas je jaarruimte. Zo voorkom je dat niet-gebruikte jaarruimte verloren gaat.

Sinds 2023 meer jaarruimte en reserveringsruimte

Wist je dat je per 1 januari 2023 veel meer jaarruimte en reserveringsruimte krijgt dan daarvoor? Dat staat in de nieuwe Wet toekomst pensioenen. Zo is de maximale jaarruimte flink gestegen, van € 15.317,- naar € 36.077,- in 2024. Ook de maximale reserveringsruimte is verhoogd naar € 41.608,- in 2024.

Een andere verandering: eerst mocht je voor de reserveringsruimte tot maximaal zeven jaar terugrekenen. Nu is dat tien jaar. Daarnaast mag je sinds 1 januari 2023 tot vijf jaar na je AOW pensioen blijven inleggen. Eerst was dit tot je AOW-leeftijd.

Wanneer moet ik mijn jaarruimte en reserveringsruimte weten?

Je kunt je jaarruimte tot en met 31 december van het lopende jaar op je bankspaarrekening storten. Je jaarruimte voor 2024 kun je dus nog t/m 31 december 2024 storten. Alle stortingen die je daarna doet, kun je alleen maar mogelijk aftrekken in je aangifte over 2025.

Elk jaar bereken je opnieuw hoe groot je jaarruimte en eventueel je reserveringsruimte is. Je reserveringsruimte mag je tot maximaal tien jaar geleden storten.

Om van mogelijk belastingvoordeel te profiteren, geef je je stortingen op in je belastingaangifte.

Wat als ik meer stort dan mijn jaarruimte?

Het kan gebeuren: je legt meer in dan je kunt aftrekken op basis van je jaarruimte en reserveringsruimte. Dit kan nadelen hebben. Je mag het teveel ingelegde bedrag bijvoorbeeld niet aftrekken bij je belastingaangifte.

Een bank, verzekeraar of beleggingsinstelling kan een te grote inleg niet zomaar terugstorten. Een lijfrenterekening is namelijk een geblokkeerde rekening. Dit betekent dat je alleen geld zonder belastingheffing mag laten terugstorten als de Belastingdienst daar toestemming voor geeft. Gelukkig kun je een vergissing binnen vijf jaar herstellen. Heb je Aanvullende PensioenOpbouw van Nationale-Nederlanden? Dan lees je in het artikel 'Een vergissing gemaakt bij je lijfrente-aftrek. Wat nu?' hoe je dat doet.