Iedere situatie is anders. Dit is helemaal afhankelijk van wat jullie samen hebben afgesproken. In dit artikel gaan we uit van een gezamenlijke hypotheek en een woning in gezamenlijk eigendom. Er is hierbij sprake van een fiftyfifty eigendom én schuld (jullie hypotheek).
Breng jullie hypotheeksituatie in kaart
Zorg er allereerst voor dat je weet hoe jullie hypotheek in elkaar zit. Wat voor soort hypotheek hebben jullie? En wat is het hypotheekbedrag dat nog open staat? Bekijk ook of er een gezamenlijke bankspaarrekening of levensverzekering is die bij de hypotheek hoort.
Hoe zit het met de woningwaarde?
Wat jullie straks ook besluiten, de waarde van de woning zal moeten worden verdeeld. Over de waarde van de woning kun je zelf afspraken maken. Wil je een precieze berekening van de woningwaarde, dan kun je hiervoor een taxateur inschakelen. Bekijk vervolgens hoe de woningwaarde zich verhoudt tot jullie nog openstaande hypotheekbedrag.
- Is jullie huis meer waard dan het hypotheekbedrag? Dan is er sprake van 'overwaarde': de woning brengt bij verkoop voldoende op om de hele hypotheekschuld af te lossen. Het bedrag dat onderaan de streep overblijft is ieders aandeel in de overwaarde. Neemt een van jullie de woning over? Dan moet hij of zij de ander compenseren voor diens aandeel in de overwaarde. Hier maken jullie dan afspraken over.
- Bij een ‘onderwaarde’ levert de woning juist minder op. Ook dit bedrag moeten jullie verrekenen (als een van jullie in het huis blijft wonen) of verdelen (bij verkoop, het gaat hier dan om de ‘restschuld’).
Een advocaat of scheidingsbemiddelaar kan helpen bij het scheppen van overzicht en perspectief: hoe zit het met jullie gezamenlijke vermogen en hoe verdelen jullie dit? De over- of onderwaarde van de woning is hier een onderdeel van.
Uitkopen of verkopen? Onderzoek je mogelijkheden
Heb je jullie hypotheeksituatie in kaart en weet je of je een over- of onderwaarde hebt? Dan kun je gaan onderzoeken welk scenario het beste past: verkoop je de woning of kan een van jullie er blijven wonen? Een financieel adviseur kan beoordelen wat wel en niet haalbaar is in jullie situatie. Maak hiervoor een afspraak op de pagina 'Maak een afspraak'.
Lees meer over het verkopen van je huis óf uitkopen van je partner bij een scheiding
Soms biedt een schenking uitkomst
Misschien kun je op financiële steun van familie of vrienden rekenen? Het onderzoeken waard en het kan nét het verschil maken tussen kunnen blijven of moeten verhuizen.
Woning aanhouden
Is het voor jullie geen optie om de woonlasten individueel te dragen, maar willen jullie de woning wél aanhouden? Dan kun je overwegen om samen eigenaar te blijven. Bijvoorbeeld omdat er kinderen in het spel zijn, die je niet uit hun vertrouwde omgeving wilt halen. Dit gezamenlijke eigenaarschap heeft allerlei, vooral fiscale, haken en ogen. Laat je daarom goed informeren én adviseren. En maak ook duidelijke afspraken.
Nóg een scenario: jullie komen er samen niet uit en willen (en kunnen) allebei in de woning blijven wonen. Meestal wordt dan bekeken wie het meeste voor de woning kan betalen: de partner met het hoogste bod koopt de ander uit.
Bij restschuld: check de Nationale Hypotheek Garantie
Je hebt helaas niet altijd een keuze; soms is verkoop de enige optie. Houden jullie een restschuld over die jullie niet kunnen financieren? Bekijk dan of de hypotheek destijds met Nationale Hypotheek Garantie is afgesloten. Mogelijk hebben jullie dan namelijk recht op kwijtschelding van de restschuld. Meer informatie vind je op de site van NHG.
Zoek uit hoe het met je belastingen en toeslagen zit
Nu jullie uit elkaar gaan, zien jullie gezinssituatie en financiële situatie er anders uit. Jullie zijn bijvoorbeeld geen fiscale partners meer. Dit heeft gevolgen voor jullie belastingen en toeslagen. Laat je niet verrassen en lees er alvast meer over op www.belastingdienst-scheiden.nl. Handig: hier kun je ook een persoonlijke checklist maken, toegespitst op jouw situatie.
Je financieel adviseur kan je precies vertellen wat op jou/jullie van toepassing is én waar je goed aan doet.
De belastingwetgeving kent ook een scheidingsregeling voor de eigen woning. Hier kun je gebruik van maken als de woning nog niet is verkocht of de partner nog niet is uitgekocht. Jullie zijn dan beiden nog eigenaar. Is een van jullie al vertrokken? Dan is de woning niet langer zijn of haar hoofdverblijf. Dankzij de scheidingsregeling behoudt hij of zij nog maximaal 2 jaar lang recht op hypotheekrenteaftrek, voor het eigen hypotheekaandeel. Het geeft jullie de tijd om jullie financiële zaken aan te passen aan de nieuwe situatie.
De woning wordt in deze periode dus nog altijd beschouwd als ‘eigen woning’. Hierdoor blijft ook het eigenwoningforfait, een belasting die je over de eigen woning betaalt, bestaan.
Lees meer informatie over het eigenwoningforfait
Laat je adviseren
Je leest het al: bij een scheiding komt veel kijken. En elke situatie is weer anders. Laat je daarom goed adviseren over de mogelijkheden voor jouw situatie. Een financieel adviseur kan hierbij helpen. Je hebt hem of haar ook nodig om bepaalde wijzigingen te kunnen doen in je hypotheek. Heb je hiernaast behoefte aan een stukje begeleiding? Overweeg dan eens een scheidingsbemiddelaar. Het hele traject wordt van A tot Z door professionals begeleid.
Hypotheekadvies nodig?
Laat je informeren door een hypotheekadviseur. Maak een afspraak voor een oriëntatiegesprek.