Werknemers hebben zelf invloed op hun pensioen. Toch maken ze maar weinig pensioenkeuzes. Als werkgever kan het lastig zijn je werknemers daartoe te motiveren. Dat was ook de ervaring van Sonja Muller, HR-manager bij luchtvrachtbedrijf Swissport. Op aanraden van adviseur Herenvest en Nationale-Nederlanden begon het bedrijf met persoonlijke pensioengesprekken. En die maken een groot verschil.
V.l.n.r.: Marcella Immers, Innovation Manager Nationale-Nederlanden, Sonja Muller, HR Projectmanager en Communicatie bij Swissport en Lizzy van der Helm, adviseur Arbeidsvoorwaarden bij Herenvest.
Slechts vier op de tien Nederlanders checken jaarlijks hoe hun pensioen ervoor staat. Dat blijkt uit de Publieksmonitor Pensioenen 2024 van de Rijksoverheid. Veel mensen schuiven het nadenken over hun pensioen voor zich uit. Ze vinden het een ingewikkeld en saai onderwerp.
Maar een paar jaar voor hun pensioenleeftijd schieten ze toch in de stress. Komen ze straks wel rond? Door zich op tijd in hun financiën te verdiepen, blijven je werknemers deze stress voor. En voorkomen ze vervelende verrassingen.
Dat beaamt Marcella Immers, Innovation Manager bij Nationale-Nederlanden. “Veel mensen weten niet hoe hun pensioen eruitziet”, vertelt ze. “En wat dit financieel voor hen betekent. De pensioendatum hangt dan als een zwaard van Damocles boven hun hoofd.”
Lang niet iedereen is zo digitaal als pensioenuitvoerders en adviseurs soms denken.
Zorgen over geld zijn niet goed voor je werknemers. Maar ook niet voor jou als werkgever, blijkt uit Nibud-onderzoek. Werknemers met geldstress zijn gemiddeld 7 extra werkdagen per jaar ziek en 20% minder productief. Onderzoek van Deloitte laat zien dat 80% van de werkgevers personeel met geldzorgen heeft.
Marcella: “Het is dus belangrijk dat werknemers financieel fit worden. En dat na hun pensioen ook blijven. Hoe je daar als werkgever bij helpt? Bijvoorbeeld door preventief mee te denken bij belangrijke gebeurtenissen, zoals ziekte, scheiden en mantelzorg. Bijna met pensioen gaan is ook zo’n gebeurtenis. Daar komen veel keuzes bij kijken. Wanneer wil ik met pensioen? Wat kan ik dan verwachten? En wil ik al dan niet doorbeleggen? Door je werknemers bij die keuzes te begeleiden, toon je goed werkgeverschap.”
Bij Nationale-Nederlanden noemen we die een-op-eengesprekken ook wel ‘Pensioen APK-gesprekken’. Eens in de zoveel tijd bespreken werknemers hun financiële situatie en wensen met een deskundige. Bijvoorbeeld je eigen (pensioen)adviseur. Hoe staan ze er financieel voor? Wat is er nodig om bijvoorbeeld eerder te stoppen met werken? En stel dat hun situatie verandert: moeten ze dan in actie komen?
Zo’n persoonlijk gesprek levert veel op, merkte Marcella bij Swissport. Swissport is ’s werelds grootste aanbieder van bagageafhandeling en ander luchtvracht. “Voor deze klant was het een uitdaging om werknemers te activeren. Veel 62-plussers hadden nog nooit ingelogd op hun persoonlijke profiel en geen enkele pensioenkeuze gemaakt. Ook al komt hun pensioen nu best dichtbij. Daarom wilden we onderzoeken wat het effect van een-op-eengesprekken is. En wat het verschil is met online communicatie en groepspresentaties.”
Om hierachter te komen, werkte Nationale-Nederlanden samen met adviseur Herenvest. Lizzy van der Helm, adviseur Arbeidsvoorwaarden, voerde vorig jaar tientallen gesprekken met Swissport-werknemers van 62+. “Ik merkte dat ze het fijn vonden om inzicht te krijgen in hun persoonlijke situatie. Wat me opviel, was dat sommigen bang waren dat ze bij het bereiken van de AOW-leeftijd moesten stoppen met werken. Ze wilden eigenlijk doorwerken en waren blij om te horen dat dat kon.”
‘Maar liefst 25% vond de persoonlijke gesprekken ‘prettig’ en 75% ‘zeer prettig’.’
Een enquête onder de deelnemers laat inderdaad zien dat zij de gesprekken zeer waardeerden. Maar liefst 25% vond de Pensioen APK-gesprekken ‘prettig’ en 75% ‘zeer prettig’. Zowel de adviseur als de werkgever kreeg van de werknemers een ruime 9. Een belangrijke reden hiervoor? De deelnemers kwamen meer te weten over de pensioenen die ze al hadden opgebouwd. En over de keuzes die ze zelf nog kunnen maken.
Marcella: “Mensen stellen zich in persoonlijke gesprekken veel meer open. “Het gaat echt over hún pensioen, hún situatie en hún keuzes.” Marcella is blij met de uitkomst van dit onderzoek. Alle werknemers van Swissport die een gesprek hebben gehad, maakten daarna pensioenkeuzes. Zo vulde iedereen het risicoprofiel in.” In een risicoprofiel geven werknemers aan hoeveel risico ze willen en kunnen lopen met hun pensioenbeleggingen. “Dat is geweldig. En extra belangrijk met de komst van de nieuwe pensioenwet (de Wet toekomst pensioenen, Wtp).
Met het Pensioen APK-gesprek stimuleert Nationale-Nederlanden de financiële gezondheid van je medewerkers. Een pensioenexpert kijkt samen met je medewerker naar de financiële plannen voor nu én later.
De uitkomst van de APK-gesprekken was niet altijd rooskleurig. Lizzy: “Bij sommige werknemers was het pensioeninkomen een stuk lager dan ze hadden verwacht. Soms maar € 900,- per maand. Omdat iemand bijvoorbeeld een tijd in het buitenland had gewerkt. En daardoor minder AOW krijgt. Dan ga je het gesprek aan. Oké, je hebt nu nog inkomen, maar wat als je stopt met werken? Dan moet je bepaalde keuzes maken, zoals extra pensioen inleggen.”
Veel werknemers waren dankbaar voor de rust die de gesprekken ze gaven. “Een werknemer vond het bijvoorbeeld fijn om eindelijk te weten waar hij aan toe was. Zijn financiële situatie spookte continu door zijn hoofd. Ik kon hem ook wijzen op een speciale uitkering in het land waar hij gewerkt had. Daarmee kan hij zijn Nederlandse pensioen misschien aanvullen.”
Voor directies is het heel belangrijk dat er cijfers zijn, dat het meetbaar is.
Ook Sonja Muller ziet de gesprekken als een welkome aanvulling. Zij werkt als HR Projectmanager en Communicatie bij Swissport. “Door de gesprekken weten onze werknemers beter waar ze aan toe zijn. Dat geeft rust. Ze ervaren meer grip op hun toekomst, minder financiële stress en zitten beter in hun vel. En dat heeft weer invloed op hun productiviteit. Daar heb je ook als werkgever veel aan.”
Zelf behoort Sonja ook tot de groep 62-plussers. “Ik kon ze daarom op hun gemak stellen. Zo van: joh, ik heb dat gesprek zelf ook. Het is alleen bedoeld om je te informeren. Er wordt niets verkocht en je hoeft niet onmiddellijk lastige beslissingen te nemen. Daar waren sommige werknemers van tevoren wel bang voor.”
Alle drie beamen ze: werkgevers die een goed pensioen en persoonlijke begeleiding bieden, hebben in deze krappe arbeidsmarkt een streepje voor.
Lizzy: "Ik zie dat steeds meer bedrijven die eerst geen pensioen aanboden, dat nu wel gaan doen. Dat komt vooral omdat jonge sollicitanten steeds vaker naar een pensioenregeling vragen.”
Marcella: "Je ziet meer en meer dat werkgevers willen investeren in keuzebegeleidingsgesprekken. Pensioen is namelijk een dure arbeidsvoorwaarde. Het is zonde als werknemers dat niet waarderen. Puur en alleen omdat ze niet weten wat het inhoudt. Of welke pensioenkeuzes ze zelf kunnen maken.”