Hoe we bedrijven overtuigen duurzaam te ondernemen

Van mensenrechten tot natuur beschermen: bij Nationale-Nederlanden willen we onze verantwoordelijkheid nemen. Daarom stimuleren we bedrijven waarin we beleggen zo verantwoord mogelijk te ondernemen. Hoe doen we dat? En voor welke verbeteringen zorgt onze aanpak? Daarover vertellen Nathalie van Toren (Manager Responsible Investment bij NN Group) en Rebecca Dreyfus (Active Ownership Specialist bij NN Group).

Hebben jouw klanten of werknemers een pensioen bij Nationale-Nederlanden? Dan worden hun premies onder andere in bedrijven belegd. Die bedrijven kiezen we niet zomaar. We vinden het namelijk belangrijk dat het pensioengeld verantwoord wordt belegd. En niet gebruikt wordt voor bijvoorbeeld de tabaksindustrie of wapenhandel. Daarom werken we volgens een verantwoord beleggingsbeleid.

Actief aandeelhouderschap

Een belangrijk onderdeel van dit beleid? “We zijn actief aandeelhouder van de bedrijven waarin we beleggen”, vertelt Nathalie. “We zijn dus nauw betrokken bij deze organisaties. Zo maken we gebruik van ons stemrecht. Tijdens aandeelhoudersvergaderingen geven we onze mening over bijvoorbeeld het bestuur, het beleid en de prestaties van de organisatie. Of over duurzaamheidsonderwerpen die op de agenda staan.”

We onderzoeken continu hoe we bedrijven zo ver krijgen om verbeterstappen te zetten.

In gesprek met bedrijven

Daarnaast voeren onze specialisten regelmatig gesprekken met bedrijven over hun ESG-beleid. ESG staat voor Environmental, Social and Governance. Ook wel: milieu, sociale en bestuurlijke criteria. Wat doen bedrijven bijvoorbeeld om klimaatverandering of ontbossing tegen te gaan? Hoe gaan ze om met de rechten van hun werknemers? En is het bestuur divers genoeg?

Die gesprekken zijn een belangrijk onderdeel van het beleggingsbeleid, legt Nathalie uit. “Sommige beleggers sluiten van tevoren al bedrijven uit die actief zijn in sectoren als olie en gas. Wij doen dat bewust niet. Als we ons terugtrekken uit een bedrijf, verandert er sowieso niets. Dan neemt een andere aandeelhouder ons stokje over. En zijn we onze invloed kwijt.”
Gesprekken kunnen juist iets veranderen, vindt Nathalie. “Wij geloven dat we als grote financiële instelling invloed hebben op bedrijven. Samen kunnen we werken aan een duurzame wereld. Maar dan moeten we wel betrokken blijven.”

Overigens worden sommige bedrijven wel bij voorbaat uitgesloten. “Denk aan bedrijven in de tabaksindustrie of kolen. Of aan bedrijven die zich bezighouden met controversiële wapens en wapenhandel. Die passen niet bij ons.”

Klimaat, ontbossing en arbeidsrechten

Rebecca is een van de specialisten die de gesprekken met bedrijven voert. Die gaan bijvoorbeeld over klimaatverandering. “Dat thema is heel relevant voor ons”, vertelt Rebecca. “Neem de overstromingen in Zuid-Limburg. Die zijn mogelijk het gevolg van klimaatverandering. En die hebben direct invloed op onze business, zoals onze verzekeringen en pensioenen.”

Een ander thema waar ze regelmatig met bedrijven over spreekt, is ontbossing. “Veel bedrijven in de voedselindustrie hebben hiermee te maken”, verklaart Rebecca. Daarnaast staan lonen en arbeidsrechten vaak op de agenda. Rebecca: “Nationale-Nederlanden wil een goede werkgever zijn. Dat verwachten wij ook van de bedrijven waarin we beleggen.”

Meerdere gesprekken per jaar

Rebecca: “Onze vermogensbeheerders spreken bedrijven sowieso twee keer per jaar. En als het nodig is vaker.”

Soms is daar een directe aanleiding voor. Rebecca: “Stel dat een oliebedrijf een lekkage heeft. Dan nemen we meteen contact op om te vragen hoe het bedrijf dat gaat oplossen. We geven ook doelstellingen mee. Bijvoorbeeld dat we binnen twee jaar verbetering willen zien.”

Andere gesprekken zijn proactief. “We willen bedrijven stimuleren steeds duurzamer te ondernemen. We kijken dus continu hoe we bedrijven zo ver kunnen krijgen om verbeterstappen te zetten.”

In actie voor een eerlijk loon

Zo heeft onze vermogensbeheerder contact gehad met een supermarktketen in Nederland. De keten is actief in de Verenigde Staten. “Wij weten dat er in sommige Amerikaanse staten geen standaarden zijn voor leefbare lonen. Waardoor werknemers niet goed rond kunnen komen. Daarover zijn ze in gesprek gegaan.”

De supermarktketen is in actie gekomen. “Het management doet onderzoek naar de standaarden van andere bedrijven. En bekijkt waar ze vervolgens zelf naartoe willen”, vertelt Rebecca tevreden.

“Natuurlijk willen we ook bewijzen van de manier waarop bedrijven hun problemen aanpakken”, gaat ze verder. “Daarom vragen we bijvoorbeeld of ze de lonen inzichtelijk kunnen maken. Of we checken via lokale vakbonden wat er verandert. Zo stimuleren we dat bedrijven verantwoorder gaan werken, waarbij ze oog hebben voor de werknemers.”

Succes in de palmoliesector

Een ander succes speelt zich af in de palmoliesector. “Voor de productie van palmolie worden grote stukken bos gekapt. Bijvoorbeeld in Azië”, legt Rebecca uit. “Maar het is niet makkelijk om daar veranderingen door te voeren. De bedrijven daar hebben heel andere standaarden dan in Europa.”

Daarom was het belangrijk om eerst vertrouwen op te bouwen bij de bestuurders van de bedrijven. “Daarna konden we steeds meer doelstellingen meegeven”, zegt Rebecca. “Geen bossen platbranden, geen plantages op veengronden meer. En we hebben bedrijven gestimuleerd om meer samen te werken met kleine, lokale boeren.”

Dat heeft effect. “De afgelopen vier jaar heb ik veel zien veranderen”, vertelt Rebecca. “Bij de bedrijven is meer bewustzijn voor duurzaamheid. Ze maken bijvoorbeeld duurzaamheidsbeleid en zijn veel opener over verantwoord ondernemen. Bijvoorbeeld op hun website. Dat was zonder onze gesprekken niet gebeurd.”

Als praten niet meer helpt

Rebecca merkt wel dat veranderingen bij het ene bedrijf sneller gaan dan bij het andere. “We moeten eisen blijven stellen”, zegt ze. “En de druk soms opvoeren.”

Want wat als praten niet helpt? Rebecca: “Dan kunnen we samenwerken met andere beleggers. Dat hebben we weleens gedaan om contact te krijgen met een bedrijf. Als groep sta je nog sterker.”

De aandeelhoudersvergaderingen zijn ook belangrijk. “Daar spreken we bestuurders, die het beleid moeten maken en uitvoeren. Geloven zij niet in duurzaamheid? Dan zal er niets veranderen.”

De allerlaatste optie is een bedrijf uitsluiten. Rebecca: “Dat komt niet veel voor. We doen dat alleen als we helemaal geen structurele verbeteringen zien.”

We staan in de belangrijkste duurzaamheidsranglijst ter wereld.

Hoge scores bij onderzoeken

De aanpak heeft veel opgeleverd. “We hebben al vijf jaar een plek in verschillende duurzaamheidsindexen”, vertelt Nathalie trots. “Denk aan de Dow Jones Sustainability Index en de FTSE4Good.”

“We scoren ook goed binnen wereldwijde ESG-ratings, zoals Sustainalytics, MSCI en CDP”, gaat Nathalie verder. “En in Nederland staan we op de tweede plek van de VBDO Benchmark Verantwoord Beleggen. Dat zijn resultaten om trots op te zijn. En die bewijzen dat we met onze aanpak op de goede weg zijn.”

Duurzame economie versnellen

Nathalie hoopt dat adviseurs zich verdiepen in het verantwoorde beleggingsbeleid van Nationale-Nederlanden. “We werken hard en zijn een actieve belegger. We zijn ook aangesloten bij internationale organisaties en initiatieven. Samen met hen delen we kennis en kunnen we de overgang naar een duurzame economie versnellen.”

Want samenwerken is uiteindelijk de enige manier om echt iets te veranderen in de wereld, denkt ze. “We moeten het samen doen. De overheid, bedrijven, financiële instellingen, én de consument.”

Verantwoord en duurzaam beleggen