Ga jij binnenkort studeren en wil je weten wat studeren kost? Of vraag jij je als ouder af wat de kosten zijn voor een studerend kind? In deze ‘Wat kost’ geven we antwoord op de vraag 'Wat kost studeren?'
Maandelijkse kosten voor studenten
Bij een studie komen verschillende kosten kijken. Je hebt natuurlijk de kosten voor de opleiding. Dit heet collegegeld. Daarnaast zijn er nog kosten voor studiematerialen, zoals studieboeken. Ga je op kamers? Dan moet je ook rekening houden met je maandelijkse huur en kosten voor boodschappen.
| Thuiswonend | Uitwonend | |
| Wettelijk collegegeld voltijd (2024 - 2025) | € 210,80 | € 210,80 |
| Huur* | - | € 551 |
| Zorgverzekering** | € 119 | € 115 |
| Overige verzekeringen (zoals aansprakelijkheids-, inboedel- en reisverzekering)** | € 13 | € 14 |
| Telefoon** | € 17 | € 19 |
| Entertainment (Netflix, Spotify, tijdschriften, kranten)** | € 12 | € 13 |
| Studiekosten (zoals boeken, excursies)** | € 44 | € 49 |
| Vervoer (fiets, scooter, auto, ov)** | € 84 | € 72 |
| Kleding en schoenen** | € 57 | € 53 |
| Vrijetijdsuitgaven (zoals uitgaan, hobby's, vakantie)** | € 118 | € 124 |
| Boodschappen** | € 36 | € 173 |
| Persoonlijke verzorging** | € 31 | € 36 |
| Diversen (zoals cadeaus, sigaretten, goede doelen)** | € 39 | € 55 |
| Totaal per maand | € 780,80 | € 1484,80 |
*Gemiddelde maandelijkse huur voor een kamer volgens de Kamernet Verhuurrapportage 2023.
** Gemiddelde maandelijkse kosten van studenten volgens het Nibud Studentenonderzoek 2021. Let op! Dit zijn gemiddelde uitgaven van studenten in 2021. Door prijsstijgingen kunnen de daadwerkelijke kosten nu hoger zijn.
Wettelijk collegegeld
Voor de meeste studenten in Nederland geldt dat ze het wettelijk collegegeld betalen. Voor het studiejaar 2023-2024 is het collegegeld € 2.314,- per jaar. Voor het studiejaar 2024-2025 is het € 2.530,- per jaar.
Soms betaal je als student niet het wettelijk collegegeld, maar het instellingscollegegeld. Dat collegegeld is vaak een stuk hoger. Je betaalt het instellingscollegegeld als:
- Je al een bachelor- of masterdiploma hebt gehaald en een tweede bachelor of master wilt doen.
- Je opleiding niet door de overheid wordt gefinancierd. Denk aan een opleiding aan een privé-instelling, zoals Nyenrode, Schroevers, LOI of de NTI.
- Je niet de vereiste nationaliteit of verblijfsvergunning hebt.
Andere studiekosten
Naast het collegegeld betaal je nog meer studiekosten. Zoals kosten voor studieboeken, een laptop, software of kosten voor excursies. Gemiddeld geven studenten hier € 49,- per maand aan uit. De kosten kunnen per studie verschillen.
Wat kost studeren voor thuiswonende studenten?
Woon je nog thuis tijdens je opleiding? Dan heb je geen kosten voor huur. Dat scheelt geld, maar je betaalt nog steeds collegegeld en je hebt boeken en studiemateriaal nodig. Ook betalen thuiswonende studenten soms kostgeld. Daarnaast zijn er ook nog kosten voor de zorgverzekering, mobiele telefoon, kleding, vervoer naast het studentenreisproduct, uitgaan en sport.
Wat kost studeren voor uitwonende studenten?
Wil je op kamers gaan? Dan ben je volgens het Nibud maandelijks bijna twee keer zoveel geld kwijt als thuiswonende studenten. De grootste kostenposten zijn dan huur en boodschappen.
Huur
Hoe hoog de huur is, hangt af van:
- het soort woonruimte (kamer, studio of appartement)
- wat er allemaal inbegrepen is (energie, water, tv en internet)
- de grootte van je woonruimte
- of je particulier of via een corporatie huurt
- de plek waar je wilt wonen
De kosten kunnen behoorlijk uiteenlopen. De gemiddelde huur voor een kamer was in Nederland in 2023 bijvoorbeeld € 551,-. Dat blijkt uit onderzoek van Kamernet. Voor een studie waren de kosten in 2023 gemiddeld € 816,-. De prijzen voor woonruimte zijn sterk afhankelijk van de plaats waar je wilt wonen. Een kamer in Amsterdam is bijvoorbeeld het duurst met een gemiddelde prijs van € 947,-. In studentenstad Wageningen betaal je de minste huur. Hier betaal je gemiddeld € 359,- voor een kamer.
Boodschappen
De kosten voor boodschappen zijn volgens het studentenonderzoek 2021 van het Nibud gemiddeld € 173,-. Door de prijsstijgingen van de afgelopen jaren kun je ervan uitgaan dat deze kosten omhoog zijn gegaan. Toch kun je makkelijk op boodschappen besparen. Bijvoorbeeld door te koken met seizoensproducten en door huismerkproducten of producten in de aanbieding te kopen.
Studiefinanciering en lenen
Studeren kost geld. Gelukkig heb je in veel gevallen recht op studiefinanciering. Studiefinanciering bestaat uit verschillende onderdelen. Studiefinanciering aanvragen doe je bij DUO.
Basisbeurs
Dit is een bedrag dat je elke maand van DUO krijgt. Woon je thuis? Dan is de basisbeurs in 2024 € 121,33 per maand. Woon je op kamers? Dan is de basisbeurs tot en met augustus 2024 tijdelijk € 466,69. Vanaf september is de basisbeurs voor uitwonende studenten € 302,39. Voor het hoger onderwijs is de basisbeurs een prestatiebeurs. Dat betekent dat als je je diploma binnen tien jaar haalt, de basisbeurs een gift is. Haal je je diploma niet binnen tien jaar? Dan moet je het totale bedrag met rente terugbetalen.
Aanvullende beurs
Kunnen je ouders niet of weinig meebetalen aan jouw opleiding? Dan heb je recht op een aanvullende beurs. Hiervoor kijkt DUO naar hun inkomen en het aantal kinderen dat je ouders hebben. Deze extra beurs is maximaal € 457,60 per maand. Ook hier gaat het om een prestatiebeurs. Haal je binnen tien jaar niet je diploma? Dan moet je het totale bedrag met rente terugbetalen.
Studentenreisproduct (OV-kaart)
Als voltijdstudent heb je recht op een studentenreisproduct. Je mag dan vrij reizen met het openbaar vervoer. Je kunt kiezen tussen een week- of weekendabonnement.
Lening
Bij DUO kun je naast je studiefinanciering ook geld lenen. Je bouwt dan een studieschuld op die je later moet terugbetalen. Je kunt maandelijks € 293,67 lenen. Krijg je geen of minder aanvullende beurs? Dan kun je het ontbrekende bedrag extra lenen, bovenop de 'gewone' studentenlening.
Collegegeldkrediet
Studeer je aan het hbo of de universiteit? Dan kun je een collegegeldkrediet aanvragen om je collegegeld te betalen. Ook dit is een lening, die je na je studie met rente moet terugbetalen.
Let op: voor alle leenvormen geldt dat je een schuld opbouwt die je moet terugbetalen.
Financiële steun van ouders
Veel ouders geven geld aan hun studerende kind. Zo helpen ze met het betalen van de studiekosten, de huur of de boodschappen. Sommige ouders blijven bijvoorbeeld de zorgverzekering betalen. Volgens het Nibud Studentenonderzoek 2021 ontvangt ruim twee derde van de studenten geld van hun ouders. Een kind dat gaat studeren en thuis blijft wonen krijgt gemiddeld € 109,- per maand. Uitwonenden krijgen gemiddeld € 339,- per maand.
Bijverdienen naast je studie
Om de studiekosten te betalen heeft 76% van de studenten in het hoger onderwijs een bijbaan. Gemiddeld werken ze 19 uur per week. Wil je werken naast je studie? Goed nieuws, want je inkomsten hebben geen gevolgen voor de hoogte van je studiefinanciering. Heb je een bijbaan? Vergeet dan geen belastingaangifte te doen.
Dus, wat kost studeren?
Wat kost studeren nu? Samengevat dus aardig wat geld. Hoeveel? Dat hangt heel erg af van jouw situatie. Blijf je thuiswonen? Of ga je op kamers? Zo ja, waar ga je dan wonen? Betalen je ouders mee of moet je juist kostgeld betalen?
Wil je precies weten waar jij aan toe bent? Gebruik dan de tool Wat kost studeren van de Erasmus Universiteit Rotterdam en Rotterdam Talent Scholarship (ROTAS) in. Hier kun je jouw verwachte uitgaven en inkomsten op rij zetten.
Studenten op hbo en universiteit opgelet!
Ben je op zoek naar de kosten van een hbo-opleiding of de universiteit? Ook die kosten hebben we voor het gemak op een rij gezet.
Op kamers?
Ga je op kamers en verhuis je naar een studentenhuis? Verhuis goed voorbereid met deze checklist!
