Je lijfrente komt vrij: kies je voor uitkeren of doorsparen?

Komt het kapitaal van je lijfrenteverzekering binnenkort vrij? Dan moet je kiezen wat je met dit geld wilt doen. Grofweg zijn er twee mogelijkheden: je lijfrente laten uitkeren of doorsparen. Wat houden de opties in? En waar moet je zoal op letten bij het maken van deze keuze? We zetten het voor je op een rij.

Wat is een lijfrente ook alweer?

Met een lijfrente kun je extra pensioen opbouwen met mogelijk belastingvoordeel, als je een pensioentekort hebt.

Dat werkt als volgt. Het geld dat je inlegt mag je bij je belastingaangifte aftrekken van je inkomen. Pas als je met pensioen gaat, betaal je belasting over de uitkeringen. Val je dan in een lagere belastingschijf? Dan levert dat belastingvoordeel op.

Regels rondom belastingvoordeel

In ruil voor dat belastingvoordeel moet je je wel aan een aantal spelregels houden. Zo kun je elk jaar maar een beperkt bedrag inleggen. De hoogte van dat bedrag hangt af van je pensioentekort. Ook kun je het geld dat je opbouwt niet tussentijds opnemen. Daarnaast zijn er regels voor het uitkeren van het opgebouwde bedrag.

De opties: uitkeren of je uitkering nog even uitstellen (doorsparen)

Als het kapitaal van je lijfrenteverzekering vrijkomt, moet je kiezen wat je ermee doet. Je hebt dan een aantal opties:

• Je lijfrente uitkeren. Je kiest bijvoorbeeld voor een periodieke uitkering per maand of per kwartaal. Dat moet je doen voor een periode van minimaal vijf jaar.
• Doorsparen met je lijfrente. Je lijfrente-uitkering uitstellen mag tot maximaal vijf jaar na het jaar waarin je de AOW-leeftijd hebt bereikt. Je geld groeit dan dus nog een tijdje door. Daarna laat je het geld pas periodiek uitkeren.
• Een combinatie van bovenstaande opties is ook mogelijk. Je laat dan een deel van je opgebouwde lijfrente periodiek uitkeren en met een deel van je lijfrente spaar je door.

In de praktijk zien we vaak twee groepen mensen:

1. Mensen die doorsparen tót hun AOW-leeftijd

Bij deze eerste groep komt de lijfrente meestal vrij tussen hun 60e en 65e. Toen zij hun lijfrenteverzekering afsloten, was de AOW-leeftijd nog 65. Inmiddels is de AOW-leeftijd omhooggegaan. Deze mensen ontvangen hun AOW dus pas later.

Daarom besluiten ze vaak door te werken tot het jaar waarin ze de ‘nieuwe’ AOW-leeftijd bereiken. En laten ze op dat moment hun lijfrente-uitkering ingaan. Dan gebruiken ze de uitkering om hun inkomen de eerste jaren van hun pensioen aan te vullen.

2. Mensen die doorsparen tot uiterlijk vijf jaar ná hun AOW-leeftijd

De tweede groep heeft hun lijfrente niet per se nodig op hun AOW-leeftijd. Bijvoorbeeld omdat ze na hun AOW nog doorwerken. Of omdat ze een jongere partner hebben die nog werkt. Zij sparen daarom vaak wat langer door. Dat mag tot uiterlijk 31 december, vijf jaar na het bereiken van je AOW-leeftijd.

Welke optie past bij jou?

Wat voor jou de beste keuze is, hangt van veel zaken af. Denk aan je persoonlijke financiële situatie, het type lijfrente dat je hebt en de belastingregels.

Niet alle lijfrentes zijn namelijk hetzelfde. Dat komt doordat de belastingregels tussentijds zijn aangepast. Voor oude lijfrenteverzekeringen gelden andere regels dan voor nieuwere verzekeringen of bankspaarrekeningen. De Belastingdienst gebruikt hiervoor de termen ‘oud regime’ en ‘nieuw regime’.

Hoe werkt doorsparen bij Nationale-Nederlanden?

Bij Nationale-Nederlanden kun je je lijfrente door laten groeien met Aanvullende PensioenOpbouw. Je vraagt dan een nieuwe bankspaarrekening aan. Daarna wordt je geld van je lijfrenteverzekering naar deze rekening overgeboekt. Dit noemen we kapitaaloverdracht.

Aanvullende PensioenOpbouw valt onder het huidige regime van de Belastingdienst. Valt je lijfrenteverzekering nog onder het ‘oude regime’? Check dan goed de verschillen met het huidige regime voordat je ervoor kiest om een rekening Aanvullende PensioenOpbouw te openen. Door kapitaaloverdracht naar de rekening Aanvullende PensioenOpbouw gaan namelijk de flexibelere belastingregels van het 'oude regime' verloren.

Periodiek of in één keer uitkeren

Uiteindelijk laat iedereen zijn lijfrente uitkeren. Je kunt dan kiezen tussen in één keer uitkeren en periodiek uitkeren.

Wat houdt in één keer uitkeren in en wat zijn de spelregels?

Wil je je opgebouwde kapitaal in één keer laten uitkeren? Dat kan als je lijfrente nog onder het ‘oude regime’ valt. Je krijgt dan meteen je geld, maar je betaalt er wel belasting over.

Onder het ‘nieuw regime’ kun je het geld ook in één keer laten uitkeren. Maar dat is fiscaal meestal ongunstig. Heb je een lijfrentekapitaal tot bruto € 5.364,- (2024)? Dan kun je dit bedrag in één keer laten uitkeren. Je moet er dan wel inkomstenbelasting over betalen.

Is het bedrag hoger? Dan moet je naast je inkomstenbelasting ook nog (maximaal) 20% revisierente betalen. Soms hoef je die niet te betalen, bijvoorbeeld als je arbeidsongeschikt bent. Check hiervoor de website van de Belastingdienst.

Wat houdt periodiek uitkeren in en wat zijn de spelregels?

Periodiek uitkeren betekent dat je het opgebouwde kapitaal bijvoorbeeld maandelijks of per kwartaal laat uitkeren.

Laat je je lijfrente uitkeren vanaf het jaar waarin je de AOW-leeftijd bereikt? Dan moet je je lijfrente minimaal vijf jaar lang laten uitkeren. En laat je je lijfrente korter dan twintig jaar uitkeren? Dan mag je maximaal € 26.462,- bruto per jaar (in 2024) laten uitkeren.

Laat je je lijfrente uitkeren vóór het jaar waarin je je AOW-leeftijd bereikt? Dan moet je je lijfrente minimaal twintig jaar lang laten uitkeren, plus het aantal volle jaren dat je jonger bent dan je AOW-leeftijd. Dus wil je je lijfrente periodiek laten uitkeren vanaf je 63e? En is je AOW-leeftijd 67? Dan is de minimale uitkeringsduur 24 jaar.

Hoe werkt periodiek uitkeren bij Nationale-Nederlanden?

Hiervoor open je de Aanvullende PensioenUitkering. Het kapitaal dat vrijkomt van je lijfrenteverzekering, krijg je via de Aanvullende PensioenUitkering in termijnen uitgekeerd op je betaalrekening. Over een vaste looptijd krijg je dan periodiek bedragen uitgekeerd. Nationale-Nederlanden houdt daar de loonbelasting, premies volksverzekeringen en bijdrage Zorgverzekeringswet op in. Je ontvangt dus netto uitkeringen.

Maak op tijd je keuze

Komt het kapitaal van je lijfrenteverzekering dit jaar vrij? Dan heb je tot uiterlijk 31 december van het volgende kalenderjaar de tijd om te kiezen wat je ermee doet. Een voorbeeld: Je lijfrente kwam vrij op 25 november 2023. Dan heb je tot uiterlijk 31 december 2024 de tijd om een keuze te maken.

Kies je niet? Dan gaat de Belastingdienst ervan uit dat je je lijfrente afkoopt. En betaal je dus mogelijk 20% revisierente, naast de inkomstenbelasting die je betaalt. Dat is meestal ongunstig. Maak dus op tijd je keuze!

Tot slot: Zorg bij het maken van je keuze dat je goed op de hoogte bent van de belastingregels en je persoonlijke financiële situatie. Laat je je liever eerst goed adviseren? Maak dan een afspraak met een onafhankelijk financieel adviseur.