Vluchtplan maken en oefenen

Een kat in het nauw maakt rare sprongen. Zo geldt dat ook voor mensen in noodsituaties. Als er brand uitbreekt, wordt het lastig om helder te blijven denken. Daarom is het verstandig om een duidelijk vluchtplan bij calamiteiten te hebben, dit met je huisgenoten of familie door te nemen én te oefenen. Zodat jullie weten wat te doen op het moment dat dit écht nodig is.

Wat is een vluchtplan?

Een vluchtplan is een concreet plan bij brand of andere calamiteiten om iedereen zo snel mogelijk in een veilige situatie te brengen. In een vluchtplan staan afspraken en deze bespreek je met alle betrokkenen. Zo weet iedereen wat er wordt verwacht in een noodsituatie.

Vluchtplan maken: zo doe je dat

Een vluchtplan maken voor je woning: waar begin je? Hieronder vind je alle stappen om een concreet vluchtplan te maken.

1. Maak een plattegrond

Voor een vluchtplan heb je een plattegrond nodig van je woning of het gebouw waarvan het onderdeel is. Deze plattegrond is onmisbaar, omdat je hierop ziet waar de uitgangen zijn. Je kunt zelf een plattegrond maken of naar de gemeente gaan om deze op te vragen. Vaak zijn hier wel kosten aan verbonden.

2. Bepaal de snelste route

Met behulp van de plattegrond kies je de snelste manier om uit je woning of een gebouw te vluchten. Bekijk per verdieping of kamer de snelste vluchtroute naar buiten. Dit kan bijvoorbeeld ook via een raam zijn.

3. Kies de veiligste vluchtroute naar buiten

Let op: de kortste vluchtroute is niet altijd de veiligste. Maak daarom altijd een veilige route waar je zo min mogelijk obstakels tegenkomt. Zo kom je veiliger én sneller buiten.

4. Bedenk meerdere vluchtroutes

Laat het niet bij één route naar buiten. Bedenk er meerdere en schrijf ze op. Want misschien is een route wel geblokkeerd. In dat geval heb je een alternatief. Het is goed om van tevoren een tweede vluchtroute te bedenken, want in een noodsituatie is het lastiger om het overzicht te behouden.

5. Maak een taakverdeling

Alle routes genoteerd? Dan is het tijd voor de taakverdeling. Het is belangrijk dat alle huisgenoten hun taak weten in geval van nood. Wie zorgt er bijvoorbeeld voor de baby en jonge kinderen? En wie neemt het huisdier mee naar buiten? Noteer per persoon de taak.

6. Leg je huissleutel op een vaste plek

De meeste mensen doen voor het slapen gaan de deur op slot. Jij ook? Dan heb je bij brand een sleutel nodig om naar buiten te komen. Leg deze altijd op een vaste plek, zodat iedereen weet waar hij ligt in een noodsituatie.

7. Houd de vluchtroute bereikbaar

De route moet altijd vrij zijn van objecten die een hindernis kunnen vormen om naar buiten te gaan. Zorg voor een vrije doortocht en dat er geen spullen liggen die de boel blokkeren.

8. Spreek een plek af waar je elkaar buiten ziet

Spreek met alle huisgenoten een plek af waar jullie buiten verzamelen. Op deze afgesproken verzamelplaats zie je direct wie er uit het huis zijn, en wie er nog mist.

9. Sluit de deuren achter je: dat vertraagt de brand

Doe deuren achter je dicht als je het huis uit rent. Afgesloten deuren zorgen ervoor dat het vuur minder snel verspreidt. De brandweer kan zo sneller de brand blussen.

Vluchtplan oefenen

Het is belangrijk dat iedereen in de woning precies weet wat hij of zij moet doen in een noodsituatie. Daarom is het slim om een vluchtplan te maken en dit goed met elkaar te bespreken. Het is ook verstandig om het vluchtplan regelmatig te oefenen. Hoe vaker, hoe beter. En om een realistisch gevoel na te bootsen, oefen je de vluchtroute met je ogen dicht. Als er brand uitbreekt zie je door de rook ook weinig tot niets ziet.

Vluchten bij brand

Woningbranden komen vaak voor. Hiervoor werd de brandweer in 2019 bijna 65.000 keer opgetrommeld. Dat zijn er 177 per dag. De belangrijkste oorzaken zijn roken en kortsluiting met een defect apparaat. Ook problemen in de meterkast, koken op gas, kaarsen of een open haard zijn vaak de reden voor een calamiteit. Stel: er is brand in je woning. Wat moet je dan doen?

Stap 1: Blijf kalm en waarschuw huisgenoten

Blijf kalm en laat huisgenoten direct weten dat er brand is. En waar deze brand woedt.

Stap 2: Verlaat het huis via de veiligste weg

Verlaat de woning via een veilige route, die is vastgesteld in het vluchtplan. Loop naar de afgesproken plek buiten waar jij en je huisgenoten verzamelen. Zo weten jullie het meteen als er iemand ontbreekt. Diegene bevindt zich mogelijk nog in de woning.

Stap 3: Sluit ramen en deuren

Sluit deuren en ramen. Zo verspreidt het vuur minder snel en heb je meer tijd om te vluchten. Ook blijven andere ruimtes in je woning zo beter beschermd tegen brand- en rookschade.

Stap 4: Blijf bij rookontwikkeling dicht bij de vloer

Rook stijgt op. Warmte ook. Blijf daarom laag bij de grond. Daar zie je meer, adem je minder rook in en heb je minder last van de hitte.

Stap 5: Ga naar buiten en controleer of iedereen er is

Is iedereen op de afgesproken plaats? Controleer of alle huisgenoten veilig buiten zijn.

Stap 6: Bel 112

Als iedereen buiten is, bel je 112. Zo komt de brandweer erbij om de brand te blussen.

Infraroodpanelen in de badkamer

Bereid je voor op een noodsituatie, zoals een brand. Dan weet je precies wat je moet doen. Is iedereen veilig buiten en heb je 112 gebeld? Informeer de buren dat er brand is. Het duurt gemiddeld acht minuten tot de brandweer bij je is. Dit kan op tijd zijn, maar dat hangt af van wanneer je de brand hebt opgemerkt.

Installeer rookmelders om zo snel mogelijk op de hoogte te zijn van de brand in je woning. Zo sla je sneller alarm en is de brandweer eerder ter plaatse. En dat kan zomaar een kwestie van leven en dood zijn. Bij ruim zes op de tien fatale branden in 2019 was namelijk geen rookmelder aanwezig. Naast een brandmeldinstallatie, kan een brandladder ook handig zijn. Zet deze op een logische plek. Dit kan het vluchten uit de woning makkelijker maken.

Vluchtplan gastouder

Een gastouder is iemand die kinderopvang biedt aan maximaal zes kinderen. Dit kan bij de gastouder thuis zijn. Het is belangrijk dat de gastouder een duidelijk vluchtplan heeft. Met een duidelijke takenlijst. De vluchtroute kan verschillen per kamer of verdieping in de woning. Zorg dat iedereen weet wat van hem of haar wordt verwacht in een noodsituatie en oefen het vluchtplan regelmatig.

Het vluchtplan voor gastouders geeft antwoord op vragen zoals:

• Welke vluchtroutes zijn er?
• Welke uitgang neem je?
• Wie neemt kinderen, huisgenoten en huisdieren mee als er brand is?
• Op welke plek ontmoet je de andere huisgenoten?