Met lekker weer een dagje op het water of genieten van een bootvakantie? Dan is het handig te weten wat de regels op het water zijn. En of je een vaarbewijs nodig hebt. Er zijn namelijk verschillende vaarbewijzen voor verschillende boten en gebieden. Wanneer heb je nu wel of niet een vaarbewijs nodig? We vertellen je er alles over!
Varen zonder vaarbewijs
Wanneer kun je zo het water op? Je kunt varen zonder vaarbewijs op een boot met een maximale snelheid van 20 kilometer per uur en/of met een lengte van maximaal 15 meter. Overschrijdt de boot één van deze richtlijnen, dan moet je examen doen voordat je hier als schipper mee het water op mag. De grenzen om zelf de boot te kunnen besturen zonder vaarbewijs zijn dus verbonden aan de snelheid die de boot kan bereiken en de lengte van het voertuig. Over het algemeen wordt het niet aangeraden om zonder vaarbewijs het water op te gaan, zelfs niet als het officieel wel mag, omdat er veel vaarregels zijn waar je je aan moet houden.
Wanneer is een vaarbewijs verplicht?
Als je boot aan één of meerdere van onderstaande punten voldoet, moet er een gecertificeerde schipper aan boord zijn:
- Je sloep, zeil- of motorboot is langer dan 15 meter;
- Je boot kan sneller dan 20 kilometer per uur varen;
- Schepen die bedrijfsmatig worden gebruikt.
De minimale leeftijd om een boot te besturen waarvoor een vaarbewijs nodig is, ligt op 18 jaar. Het is wel mogelijk om al eerder examen te doen, maar je vaarbewijs gaat pas in op je achttiende verjaardag. Als je slaagt krijg je een uitslagbrief mee die je op je dan kunt inwisselen voor de officiële vaarbewijspas.
Het verschil tussen Klein Vaarbewijs en Groot Pleziervaarbewijs
Voor kleine pleziervaartuigen bestaat het Klein Vaarbewijs. Dit vaarbewijs is verplicht voor het gebruik van waterscooters, jetski’s of motorboten die harder dan 20 kilometer per uur gaan. Let op! Ook een opblaasbare boot met meer dan 5 pk overschrijdt al snel deze snelheidslimiet. Verder is het vaarbewijs verplicht voor pleziervaartuigen die 15 meter tot 25 meter lang zijn. Slaag je voor het Klein Vaarbewijs, dan krijg je ook meteen het Internationaal Vaarbewijs (ICC) voor dit soort vaartuigen toegekend.
Het Groot Pleziervaartbewijs moet je halen als schipper van boten vanaf 15 meter die een snelheid van minimaal 20 kilometer per uur behalen en toegang tot de grote wateren nodig hebben. Om het Groot Pleziervaartbewijs te krijgen, moet je ook in het bezit zijn van het Klein Vaarbewijs.
Daarnaast zijn er nog het Beperkt groot vaarbewijs (BGVB) voor beroepsmatige vaart voor schepen tussen 20 en 40 meter lengte en het Groot vaarbewijs (GVB) voor de grote beroepsvaart. Maar zoals de namen al aangeven, geldt dit puur voor de beroepsvaart.
Overzicht vaarbewijzen
| Soort bewijs | Soort voertuig | Afmeting boot | Snelheid | Leeftijd |
|---|---|---|---|---|
| Geen Vaarbewijs | Zeilboot, roei-boot, waterfiets, kano | Tot 7 meter | Alle leeftijden | |
| Motorboot | Tot 7 meter | Maximaal 13 km per uur | Vanaf 12 jaar | |
| Zeilboot | 7 tot 15 meter | Vanaf 16 jaar | ||
| Pleziervaartuig of motorboot | Tot 15 meter | Minder dan 20 km per uur | Vanaf 18 jaar | |
| Klein Vaarbewijs | Pleziervaartuig of snelle motorboot | 15 tot 25 meter | Meer dan 20 km per uur | Vanaf 18 jaar |
| Motorboten, waterscooters, jetski’s | Meer dan 20 km per uur | Vanaf 18 jaar | ||
| Schepen voor bedrijfsdoeleinden | 15 tot 20 meter | Vanaf 18 jaar | ||
| Groot Pleziervaartbewijs | Pleziervaartuig of ander soort boot | 25 tot 40 meter | Vanaf 18 jaar | |
| Boot met meer dan 12 betalende passagiers | Vanaf 20 meter | Vanaf 18 jaar |
Wil jij je vaarbewijs halen?
Ga naar de website van de Vaarbewijs Academy en ontdek welke cursussen en trainingen er zijn. Volg bijvoorbeeld een cursus Vaarbewijs 1 of 2, oefenexamens voor Klein Vaarbewijs 1, 2 of Basiscertificaat Marifonie.
Wat betekent vaarbewijs 1 en vaarbewijs 2?
Vaarbewijs 1 of 2 bepaalt welke wateren je mag bevaren. Met vaarbewijs 1 krijg je toegang tot de vaart op rivieren, kanalen en meren. Met vaarbewijs 2 mag je daarnaast ook alle open- en binnenwateren op, zoals Het IJsselmeer en de Waddenzee. In combinatie met het klein of groot vaarbewijs weet je zo met wat voor boot je welke wateren op mag met welke boot en welk bewijs je bezit.
Hoe haal ik mijn vaarbewijs?
In Nederland bestaat geen verplicht praktijkexamen om je vaarbewijs te behalen, in tegenstelling tot in andere Europese landen. Wel zijn de kwaliteitseisen voor het Nederlandse theorie-examen om deze reden aangescherpt. Leren voor het vaarbewijsexamen kan door het volgen van een cursus of door zelf te studeren met het cursusboek en eventueel een online examentraining. Het examen wordt via een computer afgenomen bij het Centraal Bureau Rijvaardigheid (CBR).
Medische eisen voor vaarbewijs
Het is belangrijk dat je aan de medische eisen voldoet om als bootbestuurder goedgekeurd te worden. Het gaat hierbij om een gezondheidsverklaring die je zelf invult. Wanneer je op één van de medische aandoeningen ‘ja’ invult, moet je nog een schriftelijke verklaring van een arts mee zenden voor goedkeuring. Een medisch adviseur van het Centraal Bureau Rijvaardigheden (CBR) beoordeelt vervolgens of de medische aandoening een beperking vormt voor je functioneren als schipper. Met een dyslexieverklaring kan het examen mondeling afgenomen worden.
Iemand aan het roer zonder vaarbewijs?
Ook als je op een boot vaart die minder hard gaat dan 20 kilometer per uur en korter is dan 15 meter, is het verstandig om op de hoogte te zijn van de regels en wetten op het water. Daarnaast is het in Nederland verplicht om het Binnenvaart Politie Regelement (BPR) bij je te hebben.
Vaar je toch met een boot waarvoor je een vaarbewijs nodig hebt maar je hebt er geen, dan kun je flinke boetes krijgen. Daarnaast keert de verzekeringmaatschappij dan niet uit bij een ongeval. Dat geldt niet alleen voor schade aan de boot die je bestuurt, maar ook voor schade die je aan anderen toebrengt en waarvoor je aansprakelijk bent.
Vaarbewijs en mogelijke boete
Wanneer je als schipper wordt gecontroleerd op een boot die de snelheid van 20 kilometer per uur en/of een lengte van 15 meter haalt, kun je een boete krijgen zonder Klein Vaarbewijs. Ook als je op het moment van controle langzamer vaart, kan het zijn dat je de boete van 550 euro moet betalen als je niet het bezit bent van de wettige papieren. Voor een groot schip geldt een boete van 1000 euro.
Het vaarbewijs is het enige rechtmatige officiële vaardocument dat erkend wordt door de Nederlandse en internationale autoriteiten. Als jij je vaarbewijs in Nederland haalt, is het de rest van je leven geldig. Wanneer je een buitenlands vaarbewijs hebt, kun je deze niet gebruiken wanneer je in Nederland het water op gaat. Bekijk ook goed door welke gebieden je mag varen, hiervoor kunnen ook boetes worden uitgedeeld. Het is tevens niet toegestaan om te racen met motorboten, de boete hiervoor bedraagt 240 euro.
De waterpolitie controleert daarnaast streng op alcoholgebruik bij schippers. Zit er meer dan 0,5 promille in je bloed, dan krijg je bij controle een dagvaarding. In het uiterste geval kan naast het krijgen van een boete ook je vaarbevoegdheid worden ontzegd.
Check hier het overzicht van de boetes op het water
Ongelukken en schade invloed op bevoegdheid?
Zorg dat je altijd je vaarbewijs meeneemt als je gaat varen en als deze voor je boot nodig is. Een ongeluk zit namelijk in een klein hoekje. Mocht er iets gebeuren waarbij je bijvoorbeeld schade oploopt of veroorzaakt, dan keert de keert de verzekeringmaatschappij alleen uit als je in het bezit bent van een geldig vaarbewijs en verzekering. Check voor je vertrekt ook altijd of de uitrusting van je boot in orde is en aan de regelgeving voldoet.
Boot huren, vaarbewijs nodig?
Je kunt een boot huren zonder vaarbewijs, mits deze minder snel dan 20 kilometer per uur kan varen en korter is dan 15 meter. Of een vaarbewijs verplicht is wordt over het algemeen aangeven door de eigenaar van de boot. Soms vragen verhuurders of verhuurbedrijven wel om enige vaarervaring van de schipper. Je kunt in dat geval een praktische vaarcursus doen, voor je bijvoorbeeld op vakantie gaat met de boot.
Varen in het buitenland
Voor Nederland en België geldt de snelheidslimiet en de lengte van de boot als richtlijn of je een vaarbewijs nodig hebt, maar elk Europees land weer eigen regels. Als je met een zeilboot of motorboot de Nederlandse grenzen oversteekt moet je in het bezit zijn van een internationaal vaarbewijs (ICC). Zodra je het Klein of het Groot Pleziervaartbewijs behaalt, krijg je automatisch ook een internationaal bewijs daarvan.
In veel Europese landen is zowel vaarbewijs 1 als vaarbewijs 2 noodzakelijk om het water op te mogen. Kijk goed bij je vaarbewijs voor welk gebied dit geschikt is als je de grens over wilt varen. Zorg ervoor dat je altijd je ICC op zak hebt als je gaat varen. Ook moet de verzekering van de boot op orde zijn en moet de uitrusting van de boot goed functioneren. Zorg dat je goed voorbereid bent, want de boetes kunnen flink oplopen in het buitenland.
Wil je ook goed verzekerd en veilig het water op? Vraag dan vandaag nog onze Bootverzekering aan.
Vraag nu onze Bootverzekering aan
