Dit moet je weten als er storm op komst is op het water
Waardoor ontstaat harde wind of storm?
De oorzaak van harde wind ligt in het verschil tussen hoge- en lagedrukgebieden in de atmosfeer. Een hogedrukgebied wordt als het ware ‘leeggezogen’ door een lagedrukgebied: net zo lang tot het verschil in druk weg is. De lucht die van het ene naar het andere drukgebied gaat, is de wind. Die verplaatsing van lucht gaat niet geleidelijk: het gaat soms met flinke snelheid. Door die snelheid ontstaan er allerlei andere dingen, zoals buien, onweer en grote golfslag. Dat worden ook wel fronten genoemd. Er zijn twee soorten fronten: warmte- en koudefronten. Bij een front kun je heel plotseling harde wind krijgen. Een oud rijmpje helpt om te beslissen of je snel in actie moet komen of niet: ‘eerst de wind dan de regen, daar kan het schip wel tegen. Eerst de regen, dan de wind: berg de zeilen dan gezwind!’
Hoe hard waait het nu eigenlijk?
Als je met de wind in de rug vaart, lijkt het altijd minder te waaien dan wanneer je er recht tegenin vaart. Bij harde wind kan het daarom verstandig zijn om af en toe even om te keren en te voelen hoe hard het werkelijk waait. Kun je in die harde wind bijvoorbeeld nog terugkomen naar de haven? En kun je daar nog veilig naar je ligplaats komen? En als je tegen de harde wind in terug moet naar de haven, zal de boot flink gaan bewegen in de golven: is je bemanning daarop voorbereid? Door dat bewegen kan de brandstof in de tank gaan klotsen, waardoor eventuele vervuilingen in je motor terechtkomen en deze uit kan vallen. Heb je in dat geval een anker paraat om de boot voor anker te kunnen leggen?
Zomerstorm in de haven of op een ankerplek
Een felle zomerstorm kan harde windstoten met zich meebrengen. Houd bijvoorbeeld de KNRM-app in de gaten voor waarschuwingen.
Tips om schade te voorkomen:
- Haal alle losse spullen van het dek naar binnen en maak de windvang van de boot klein mogelijk;
- Let ook goed op de boten om je heen: liggen die goed vast? Is er een risico dat ze uitbreken en naar jouw boot drijven? Voor zeilboten geldt: als je buurboten jouw kant op gaan hellen, is er dan een kans dat de masten elkaar gaan raken?
- Kijk ook naar boven: zijn er grote bomen in de buurt die eventueel jouw kant op kunnen vallen?
- Als je op een ankerplek ligt, kan het verstandig zijn om op tijd naar een haven te verkassen. Maar maak altijd de afweging of het nog veilig is om te gaan varen. Bij de passage van een front kan de wind erg abrupt draaien: heb je dan op de ankerplek nog voldoende ruimte om rond te zwaaien?
Zomerstorm op het water
Eenmaal op het water kan een storm je overvallen. Het is daarom belangrijk om zeer regelmatig om je heen te kijken, zodat je het op tijd aan ziet komen. Als een storm nadert, blijf dan rustig en neem de volgende stappen:
- Zorg dat alle bemanningsleden direct reddingvesten aantrekken en bespreek de naderende storm met ze. Waar voelen ze zich het veiligst?
- Bij een zeilboot geldt: reef zo snel mogelijk;
- Kijk of er een uitwijkhaven of een hogerwal binnen bereik is;
- Probeer in te schatten uit welke richting de golven komen en zorg dat je ruimte hebt om daar mee om te gaan;
- Zorg dat je een goed beeld hebt van de scheepvaart om je heen; zet je marifoon op het juiste kanaal en zorg dat je ‘m goed kunt horen, ook bij harde wind;
- Probeer tijdens de storm zo kalm mogelijk te blijven en blijf zoeken naar mogelijkheden om de bootbewegingen zo rustig mogelijk te houden: met de golven mee sturen of juist bij gaan liggen; met de boeg in een hoek van 45 graden naar de golven gaan liggen en de boot heel langzaam vooruit laten gaan;
- Houd contact met schepen om je heen;
- Als de storm lang duurt, probeer dan om beurten te rusten om fit te blijven. Neem in noodgevallen contact op met de reddingsdiensten.
Winterstorm en je boot in het water
Als de boot in het water overwintert, is het verstandig om bij stormwaarschuwingen even bij je boot te gaan kijken en een aantal dingen na te lopen. Zijn alle meerlijnen nog goed, zijn er geen schaviel(slijt)plekken? Leg desnoods extra lijnen en doe er stukken rubberen slang omheen om schavielen te voorkomen. Controleer of de bolders nog goed in de steiger zitten. Haal alles wat wind kan vangen weg: buiskap, dektent, zeilen, spatzeilen in de zeereling. Berg het veilig binnen op. Hang ook voldoende stootwillen rondom de boot en haal alle losse dingen van het dek: stoelen, jerrycans, lierhendels, etc.
Winterstorm en je boot op de kant
Als je boot op de wal overwintert en er is een stormwaarschuwing, overleg dan bijtijds met het stallingsbedrijf of er extra sjorbanden nodig zijn of dat er een extra versteviging van de bok nodig is. En ook hier geldt: haal zoveel mogelijk weg van dek. Buiskap, zeilen, dekzeilen, doe alles naar binnen. Want hoe minder wind de boot vangt, hoe beter. Wacht hier niet te lang mee: zodra er stormwaarschuwingen zijn is het zaak om bij de boot te gaan kijken en te overleggen met het stallingsbedrijf.
Wil je ook goed verzekerd en veilig tijdens je vaarvakantie het water op? Vraag dan vandaag nog onze Bootverzekering aan.
Vraag nu onze Bootverzekering aan
