Bootaccu's: de verschillende soorten en slijtage
Je kan verschillende soorten accu’s aan boord hebben. Allereerst zijn er loodaccu’s, die het meeste voorkomen op pleziervaartuigen. Daarvan zijn vier verschillende soorten: de standaard navulbare accu’s, onderhoudsvrije accu’s, gel-accu’s en TPPL-accu’s. Deze loodaccu’s hebben verschillende eigenschappen en bijbehorend prijsniveau. Tip: als je navulbare accu’s hebt, controleer ze dan elke maand. Staat het waterniveau te laag, vul het dan aan met gedemineraliseerd water. En wist je dat accu’s kunnen slijten? De slijtage kun je niet zien, dat gebeurt binnenin de accu. In elke accu vindt namelijk een chemisch proces plaats, dat er voor zorgt dat elektriciteit opgeslagen kan worden. Dat chemische proces zorgt ervoor dat accu’s slijten en uiteindelijk niet meer werken.
Wat is de levensduur van je loodaccu?
Accu’s slijten sneller als je ze te ver ontlaadt. Als een accu voor meer dan de helft ontladen wordt, heb je er minder lang plezier van. Houd accu’s dus zo vol mogelijk, zeker tussen de 70 en 95%. Dat betekent dat je tijdens het varen je accu’s steeds moet bijladen. Als je op de motor vaart is dat makkelijk: de accu’s laden via de dynamo automatisch op. Als je op een zeilboot vaart, kan het handig zijn om bijvoorbeeld door middel van een zonnepaneel de accu’s opgeladen te houden. Het laadniveau houd je in de gaten door een accumonitor te installeren. Daar zit een schermpje bij waarop je met één druk op de knop kunt zien hoe ver de accu’s ontladen zijn.
Accu’s kunnen ook te vol geladen worden. Als je bijvoorbeeld met een stekker walstroom van de steiger naar je boot haalt om de accu’s op te laden, kan het gebeuren dat ze overladen. Ook kan het gebeuren dat de dynamo van je motor steeds maar meer stroom naar je accu’s stuurt en ze zo overladen. Het overladen van accu’s is risicovol, omdat ze dan te heet worden en zelfs kunnen ontploffen. Zorg daarom dat er een goede laadregelaar in je boot zit. Deze stopt automatisch het laden van je accu’s en houdt de boel veilig. De accumonitor helpt je om dit in de gaten te houden: op het schermpje kun je zien of je accu’s aan het overladen zijn.
Kapotte accu
Wat gaat er mis als een loodaccu het begeeft? Allereerst is er dan geen stroom meer om de motor te starten of om de apparaten aan boord te voeden; dat is natuurlijk erg vervelend. Maar het kan ook gevaarlijk zijn: er is immers een chemisch proces in de accu en als dat verstoord wordt, kunnen ze erg heet worden en in brand vliegen, of de plastic buitenkant van de accu kan smelten.
Loodaccu in de winter
Accu’s kunnen niet goed tegen kou, dan kunnen ze namelijk minder stroom vasthouden. Als je boot in de winterstalling gaat, zorg dan dat de accu’s volgeladen zijn en neem ze mee naar huis. Je kunt in een winkel voor autospullen een acculader kopen. Als je de accu’s daarmee in de winter thuis af en toe even oplaadt, blijven ze langer goed. Maar ook hier geldt weer: pas op voor overladen- haal ze op tijd van de lader af.
Mast redden
Ook is het belangrijk dat er een bemanningslid buiten op de boot blijft zitten en goed uitkijk houdt om andere schepen te waarschuwen over je locatie en situatie. Daarnaast geldt specifiek voor zeilboten: kijk meteen of er stagen afgebroken zijn of dat deze losser hangen dan normaal. De kans dat de mast omvalt is erg groot. Dan moet de bemanning snel naar binnen, omdat een vallende mast letsel kan veroorzaken. Soms lukt het om de mast te redden door een val op de plaats van het gebroken stag vast te maken. Als dat niet lukt, moet de mast zo snel mogelijk van het schip verwijderd worden. Zorg dus dat je tangen of zagen aan boord hebt om de resterende stagen door te knippen. Een afgebroken mast kan namelijk tegen de romp gaan slaan en er mogelijk een gat in maken.
Lithiumaccu’s
De laatste jaren kiezen mensen steeds vaker voor lithiumaccu’s voor hun boot. Lithiumaccu’s hebben veel voordelen ten opzichte van loodaccu’s: je kunt ze veel verder ontladen dan 70%, ze gaan veel langer mee en ze zijn lichter. Ook hoeven ze niet rechtop te staan. Wel zijn ze duurder dan loodaccu’s. Daarnaast zijn het accu’s die heel gevoelig zijn bij het opladen. De installatie ervan moet dan ook professioneel gedaan worden, zodat ze precies goed opgeladen worden. Daarnaast is lithium een brandbaar materiaal: als de accu’s verkeerd laden en oververhitten, kunnen ze in brand vliegen.
Lithiumaccu’s in de winter
Lithiumaccu’s kunnen ook niet goed tegen lage temperaturen. Berg ze in de winter daarom op in een vorstvrije ruimte en laad ze af en toe op. Ook hier geldt: niet aan de lader laten liggen! Als ze tot ongeveer 70% opgeladen zijn, haal je ze van de lader af. Lithiumaccu’s mag je bij temperaturen onder nul nooit opladen, dan gaan ze kapot. Als je bij erg koud weer toch gaat varen met een lithiumaccu, werkt hij ook minder goed. Laad een lithiumaccu na gebruik in koud weer ook meteen weer op. Tenslotte: bij lithiumaccu’s staat er altijd stroom op de polen. Leg er dus nooit iets bovenop, zo voorkom je dat er kortsluiting en brand ontstaat.
Beste keuze
Wat is nou de beste en veiligste keuze voor je boot, lithium- of loodaccu’s? Dat is van veel dingen afhankelijk: hoeveel stroom heb je nodig, hoe makkelijk kun je je accu’s opladen en hoeveel geld wil je erin investeren? Het loont om goed advies in te winnen bij een betrouwbare expert en de installatie ook door professionals uit te laten voeren.
Tip:
Controleer zelf elke maand of je accu’s nog in goede conditie zijn. Vaak zit er een kleurindicatie bovenop je accu, waardoor je in één oogopslag kunt zien of alles nog goed is. Controleer dan ook meteen of de accu’s nog goed opgeladen worden. Dat kun je zien op de accumonitor. Bij lithiumaccu’s kun je dit ook met een app in de gaten houden.
Wil je ook goed verzekerd en veilig het water op? Vraag dan vandaag nog onze Bootverzekering aan.
Vraag nu onze Bootverzekering aan
