Nabestaandenlijfrente? Dat zit zo

Heb je een lijfrente geërfd na het overlijden van een dierbare? Dan heb je misschien al wel van de term ‘nabestaandenlijfrente’ gehoord. In dit artikel leggen we uit wat dit precies is en hoe het werkt. Ook vertellen we wat je met zo’n lijfrentekapitaal bij Nationale-Nederlanden kunt doen.

Wat is een nabestaandenlijfrente?

Een nabestaandenlijfrente is een uitkering voor nabestaanden, zoals een partner of kind(eren). Had jouw overleden partner of ouder een bankspaarrekening of lijfrenteverzekering, bijvoorbeeld als aanvullend pensioen? En ben jij erfgenaam van dit lijfrentekapitaal? Dan moet je dit omzetten in een nabestaandenlijfrente.

Met een nabestaandenlijfrente laat je het geld op vaste, regelmatige momenten uitkeren. Wij hebben hiervoor de Aanvullende PensioenUitkering. Dit is een bankspaarrekening die je kunt gebruiken als ‘gewone’ lijfrente-uitkering, maar ook als nabestaandenlijfrente.

Bij ons kun je voor de lijfrente alleen kiezen voor een bancaire lijfrente, ook wel banksparen genoemd. Een bankspaarrekening is een geblokkeerde rekening, waarmee je een aanvulling op je AOW en/of je pensioen opbouwt, of laat uitkeren. Met mogelijk belastingvoordeel. In dit artikel focussen we daarom op de bancaire lijfrente.

Heb je een lijfrente geërfd? Dan heb je drie mogelijkheden

Als erfgenaam van een lijfrente heb je drie mogelijkheden:

• Je laat de lijfrente uitkeren op vaste momenten. Dit noemen we ook wel een periodieke uitkering. Hoe dat precies zit, lees je hierna bij ‘Zo werkt een nabestaandenlijfrente’.
• Je kunt de lijfrente afkopen. Dan krijg je het geld in één keer op je rekening gestort. Let op: dat kan financieel nadelig zijn. Je betaalt dan misschien veel belasting. En de Belastingdienst kan je een boete opleggen (‘revisierente’).
• Je kunt de lijfrente uitstellen. Dan wacht je met de uitbetaling. Je opent dan een bankspaarrekening of sluit een nieuwe verzekering af. Dit kan niet bij ons. Je kunt daarvoor terecht bij een andere bank of verzekeraar. Voor uitstellen gelden wel regels: die vind je hier.

Je hebt twee jaar de tijd voor een nabestaandenlijfrente

Als erfgenaam hoef je niet direct een nabestaandenlijfrente te regelen. De Belastingdienst geeft je hiervoor een wettelijke bedenktijd van twee jaar. Je hebt tot uiterlijk 31 december van het tweede kalenderjaar na het jaar waarin je naaste overleed.

Een voorbeeld: iemand overlijdt op 23 september 2024. Als erfgenaam heb je dan tot 31 december 2026 de tijd om de nabestaandenlijfrente te laten uitkeren.

Dit gebeurt er als je je niet op tijd meldt

Als je een lijfrente erft, moet je je bij de bank of verzekeraar melden waar de lijfrente loopt. Zo weten zij wie er recht heeft op het geld. Je hebt hier de tijd voor tot twee kalenderjaren (tot uiterlijk 31 december) na het jaar van het overlijden.

Doe je dat niet? Of niet op tijd? Dan gaat de Belastingdienst ervan uit dat je de lijfrente hebt afgekocht. Je moet dan in één keer belasting betalen over de lijfrente. Ook brengt de Belastingdienst een boete in rekening van maximaal 20%. Dat heet revisierente. Meld je dus op tijd. Zo voorkom je vervelende verrassingen.

Zo werkt een nabestaandenlijfrente

Een lijfrente bestaat uit een opbouw- en een uitkeerfase. Het hangt af van de fase wat het gevolg is voor jou als erfgenaam.

1. Dit gebeurt er met lijfrente bij overlijden in de opbouwfase

Zit de lijfrente in de opbouwfase? Dan moet je als erfgenaam een nabestaandenlijfrente aankopen. Bijvoorbeeld Aanvullende PensioenUitkering. Het geld van de lijfrente wordt naar die nieuwe rekening overgemaakt.

Uit deze nabestaandenlijfrente krijg je vervolgens periodieke uitkeringen. Je ontvangt dus op vaste momenten een bedrag. Je kiest zelf of dat bijvoorbeeld per maand, kwartaal, half jaar of jaar is.

De looptijd van deze uitkeringen hangt af van jouw relatie tot de overledene. Daarover lees je hieronder meer.

2. Dit gebeurt er met lijfrente bij overlijden in de uitkeerfase

Zit de lijfrente in de uitkeerfase? Dan krijg jij als erfgenaam de uitkeringen ‘gewoon’ doorbetaald. Je hoeft dus niet zelf een nieuwe lijfrenterekening te openen. De bank regelt dat voor jou.

Het rentepercentage blijft hetzelfde. Net als de looptijd en de hoogte van de uitkeringen. Dit kun je niet tussentijds aanpassen.

Hoe lang krijg je een nabestaandenlijfrente?

De (minimale) uitkeringsduur hangt af van jouw relatie tot de persoon die overleden is. En soms ook van je leeftijd.

• Ben je erfgenaam van je partner of echtgenoot? Dan is de minimale looptijd vijf jaar.
• Ben je bijvoorbeeld erfgenaam van je ouder of grootouder? En ben je ouder dan dertig jaar? Dan is de minimale looptijd twintig jaar. Ben je jonger dan dertig? Dan is de looptijd minimaal vijf jaar of uiterlijk tot je dertigste.

Hier vind je alle fiscale regels over een lijfrenteuitkering en overlijden.

Let op: voor een lijfrenteverzekering kan een andere uitkeringsduur gelden. Heb je daarover vragen? Neem dan contact op met een verzekeringsadviseur.

Een nabestaandenlijfrente aankopen

Je sluit een nabestaandenlijfrente af bij een bank of verzekeraar naar jouw keuze. Je bent dus niet gebonden aan de bank of verzekeraar waar het lijfrentekapitaal is opgebouwd.

Goed om te weten: komt de originele lijfrente uit een verzekering? Dan mag je óók kiezen voor een bankspaarrekening als nabestaandenlijfrente.

Bij ons kun je een nabestaandenlijfrente afsluiten met Aanvullende PensioenUitkering. Dat kan alleen telefonisch. We geven daarbij geen advies.

Krijg je liever eerst advies? Zodat je weet wat in jouw situatie verstandig is? Maak dan een afspraak met een onafhankelijk financieel adviseur.

Moet ik belasting betalen over een nabestaandenlijfrente?

Over de uitkeringen van de nabestaandenlijfrente betaal je inkomstenbelasting. Je geeft deze dus op bij je aangifte inkomstenbelasting.

Je betaalt over de uitkeringen van je nabestaandenlijfrente meestal geen erfbelasting. Ben je de partner van de persoon die overleden is? Dan gaat wel je vrijstelling voor de erfbelasting omlaag. Partners betalen namelijk over het eerste deel van de erfenis geen belasting, tot een maximaal bedrag. De helft van de waarde van de lijfrente trekt de Belastingdienst van die vrijstelling af.

Een nabestaandenlijfrente is geen vrolijk onderwerp. Maar het kan wel een financieel steuntje in de rug zijn in een moeilijke periode. Informeer jezelf dus goed en regel het op tijd.