Stakingswinst: wat is het en wat kun je ermee?

Als je als ondernemer stopt met je bedrijf (= staking) krijg je te maken met stakingswinst. Dit is iets anders dan de 'gewone' winst die met de onderneming behaald werd. Over de stakingswinst reken je af met de fiscus. Maar er zijn manieren om deze belasting te verlagen. Hoe? We leggen het uit.

Wat is stakingswinst en waarom is het belast?

De stakingswinst is het verschil tussen de werkelijke waarde van de onderneming en de fiscale boekwaarde. Het bestaat meestal uit de stille reserves in de bedrijfsmiddelen, fiscale reserves en goodwill. Als je met de onderneming stopt zou je de waarde hiervan contant in handen kunnen krijgen. Over deze winstbestanddelen is dan nog geen belasting betaald en dit moet alsnog gebeuren. Van de stakingswinst is wel een bedrag van € 3.630,- onbelast (stakingsaftrek).

Als de onderneming bezittingen heeft die meer waard zijn dan de fiscale boekwaarde, is er sprake van een stille reserve. Bijvoorbeeld door de waardestijging van het bedrijfspand of door afschrijving op machines. Bij bedrijfsbeëindiging betaal je inkomstenbelasting over het verschil tussen de werkelijke waarde en de boekwaarde van deze bezittingen.

Fiscale reserves zijn als het ware tegemoetkomingen om fiscaalvriendelijk geld opzij te zetten voor bepaalde toekomstige uitgaven. Dit mag je doen uit de winst voordat de verschuldigde inkomstenbelasting berekend wordt. Bijvoorbeeld de oudedagsreserve, de herinvesteringsreserve en de egalisatiereserve. Van deze reserveringen mag alleen gedurende de looptijd van een onderneming gebruik worden gemaakt. Wanneer je onderneming stopt, betaal je alsnog inkomstenbelasting over deze reserveringen.

De onderneming kan meer waard zijn geworden door opgebouwde goodwill. Een overnemende partij kan dan bereid zijn een hoger bedrag te betalen voor de onderneming dan de waarde van de vermogensbestanddelen waar de onderneming uit bestaat. Bijvoorbeeld vanwege de gunstige ligging of de goede naamsbekendheid. Het verschil tussen de ontvangen koopsom en de waarde van de afzonderlijke vermogensbestanddelen wordt goodwill genoemd. Over deze goodwill moet je belasting betalen als je de onderneming staakt.

Belastingvoordeel: stakingswinst omzetten in lijfrente

Stakingswinst is dus belast. Dit kan betekenen dat je tot wel 52% belasting moet betalen. Maar er zijn manieren om deze belastingdruk te verlagen. Bijvoorbeeld door de stakingswinst in een lijfrente om te zetten, bijvoorbeeld met Aanvullende PensioenOpbouw. De stakingswinst is dan niet in één keer belast maar je betaalt pas belasting wanneer je de lijfrente-uitkeringen ontvangt. Als je inkomen dan lager is val je in een lagere belastingschijf, waardoor je minder belasting betaalt.

Maximale lijfrenteaftrek is hoger

Door de stakingswinst is de maximale lijfrenteaftrek flink hoger en hoef je dus minder belasting te betalen. Voorwaarde is wel dat je een lijfrenterekening opent en een bedrag ter grootte van de stakingswinst stort, uiterlijk vóór 1 juli in het jaar nadat je gestopt bent. Als je in 2016 bent gestopt, moet dus uiterlijk op 30 juni 2017 het bedrag gestort zijn op de lijfrenterekening. Je profiteert dan van de verhoogde lijfrenteaftrek bij je belastingaangifte over 2016.

Als je al meteen uitkeringen wilt ontvangen vanuit je stakingswinst, dan kun je bij Nationale-Nederlanden kiezen voor het product Aanvullende PensioenUitkering om je stakingswinst in te storten en uit te laten keren.

Voorbeeldberekening stakingswinst

Rogier beëindigt zijn onderneming. Zijn bedrijfspand staat voor € 100.000 in de boeken. Maar de werkelijke waarde bedraagt € 203.630. Er is sprake van een stille reserve van € 103.630. Na de stakingsaftrek van € 3.630 resteert een belastbare stakingswinst van € 100.000. Hierover moet Rogier belasting betalen. Omdat hij in het jaar van staking ook nog ‘gewone’ winst heeft gemaakt, valt de stakingswinst in de hoogste belastingschijf van 52%. Hij betaalt dan € 52.000 belasting over de stakingswinst.

Rogier kan gebruik maken van de extra hoge lijfrenteaftrek bij staking van de onderneming. Tegenover de belaste stakingswinst staat dan de aftrekpost lijfrenteaftrek. Daardoor betaalt hij in het jaar van staking geen belasting over de stakingswinst.

Rekenvoorbeeld lijfrenteaftrek

Belastbare stakingswinst:	€ 100.000
Af: lijfrenteaftrek	€ 100.000 -/-
Belastbaar	€ 0

Daar staat tegenover dat de lijfrente-uitkeringen bij uitkeren belast zijn. Maar die belasting is lager omdat hij de lijfrente ontvangt in een periode waarin hij een lager inkomen heeft. Hij gebruikt de lijfrente namelijk als aanvulling op zijn AOW. Omdat de lijfrente-uitkeringen dan belast zijn tegen een lager tarief heeft Rogier een fiscaal voordeel.

Wil je advies? Maak dan een afspraak met een onafhankelijk adviseur bij jou in de buurt.